GELİR DAĞILIMDAKİ ADALETSİZLİĞİN NEDENLERİ.
Türkiye’de gelir dağılımının adaletsiz olmasının ve halkın büyük bir kısmının yoksul olmasının birkaç temel nedeni var:
1. Ekonomik Yapısal Sorunlar
Enflasyon: Yüksek enflasyon, özellikle sabit gelirliler ve düşük gelir gruplarını olumsuz etkiler. Maaşlar enflasyon karşısında erirken, temel ihtiyaçlara ulaşmak zorlaşır.
İşsizlik ve Kayıt Dışı İstihdam: İşsizlik oranlarının yüksek olması ve kayıt dışı çalışanların varlığı, halkın büyük bir bölümünün sosyal güvenceden ve adil ücretlerden mahrum kalmasına neden olur.
Düşük Asgari Ücret: Asgari ücret, birçok insanın geçim şartlarını karşılamaktan uzaktır. Asgari ücretin düşük tutulması, çalışan nüfusun önemli bir kısmını yoksulluk sınırının altında bırakır.
2. Vergi Politikaları.
Dolaylı Vergilerin Yüksekliği: Türkiye’de dolaylı vergiler (KDV, ÖTV gibi) doğrudan vergilere göre daha yüksek bir paya sahiptir. Bu tür vergiler, düşük gelirli kesimleri orantısız şekilde etkiler, çünkü herkes aynı oranda vergi öder, ancak düşük gelirli insanlar gelirlerinin daha büyük bir kısmını tüketime ayırır.
Servet Vergilerinin Düşüklüğü: Zenginlik ve varlık üzerinden alınan vergilerin düşük olması, gelir ve servet dağılımındaki uçurumu büyütür.
3. Eğitim ve İşgücü Piyasası
Eğitimde Eşitsizlik: Eğitim seviyeleri arasındaki fark, nitelikli iş gücüne erişimi sınırlar. Yeterli eğitimi alamayan insanlar düşük gelirli işlerde çalışmak zorunda kalır.
Beyin Göçü: Nitelikli iş gücünün yurtdışına göç etmesi, ülkede kalan iş gücünün eğitim ve beceri seviyesini düşürür, bu da ekonomik büyümeyi yavaşlatır ve yoksulluğun sürmesine neden olur.
4. Kalkınma ve Bölgesel Eşitsizlikler
Bölgesel Farklılıklar: Doğu ve Batı bölgeleri arasındaki gelişmişlik farkı, gelir dağılımındaki adaletsizliği daha da artırır. Büyük şehirlerde daha fazla iş imkanı ve yüksek maaşlar varken, kırsal bölgelerde geçim kaynakları sınırlıdır.
Kentleşme ve Gecekondu Sorunları: Kırsaldan şehre göç eden insanlar genellikle büyük şehirlerde düşük gelirli işlerde çalışmakta ve kötü yaşam koşullarında yaşamaktadır.
5. Sosyal Güvenlik ve Yoksullukla Mücadele Politikaları
Yetersiz Sosyal Yardım: Sosyal güvenlik ve yoksullukla mücadele programlarının yetersiz olması, insanların yoksulluk döngüsünden çıkmasını zorlaştırır.
Emekli Maaşları ve Sosyal Güvenlik Açıkları: Emekli maaşlarının düşük olması, yaşlı nüfusun yoksullukla karşı karşıya kalmasına neden olur.
Bu faktörlerin birleşimi, Türkiye’de gelir dağılımının adaletsiz olmasına ve halkın büyük bir kısmının yoksulluk içinde yaşamasına yol açmaktadır. Yapısal reformlar ve uzun vadeli ekonomik politikalar olmadan, bu sorunların çözülmesi zor görünmektedir.