Ramazan ayına sayılı günler kaldı. Osmanlı’dan günümüze kadar özellikle Ramazan ayında yapıla gelen güzel geleneklerden biride iyilikte yarışmak. Osmanlı’da Ramazan ayı heyecanla beklenir, herkes iyilikte birbiri ile yarışırdı. Bu iyilik yarışlarından biri de “zimem defteri” ile ilgili. Osmanlı’da borçluların borçlarının yazıldığı deftere zimem defteri denmekteydi; zimem defteri günümüzde veresiye defteri olarak bilinmektedir. Ramazan ayı gelince zengin olanlar hiç tanımadıkları bir bölgedeki herhangi bir esnafın dükkânına girer, zimem defterini isterdi. Bu defterden rast gele bir sayfa seçer, sayfadaki borçları “silin bu borçları Allah kabul etsin” diyerek öderlerdi. Ne borcu ödeyen ne de borcu ödenen bilirdi birbirini. Bu güzel gelenekle zenginin mağrur olmadan vermesi, fakirin mahcup olmadan alması sağlanırdı.
Veresiye uygulaması halen bazı mahalle ve köy bakkallarında sürüyor. Bu uygulama yeterince parası olmayan vatandaşlarımız için hayatı kolaylaştırıcı olmaktadır. Deprem bölgesinde de bu şekilde alışveriş yapmaya çalışan vatandaşlarımız var. Ramazan ayı vesilesiyle, inşallah, zimem defterindeki borçların hayırseverlerce ödendiği bu gelenek, deprem bölgesinde zor durumda bulunan esnaf kardeşlerimiz ziyaret edilerek sürdürülür. Yazılı ve görsel basından öğrendiğimize göre bu tür uygulamalar yapılmazsa deprem bölgesindeki küçük esnaflarımızın ayakta kalması, vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını karşılaması zor. Özellikle mahalle ve köy bakkallarımızı yaşatmalıyız ki deprem nedeniyle işini gücünü kaybetmiş zor durumdaki vatandaşlarımızı yaşatalım.
Küçük esnafın kalkınması ve borçlu insanların sorunlarının hafifletilmesi toplum dinamiğinde zannedildiğinden daha büyük öneme sahiptir. Şüphesiz ki bu güzel geleneği günümüzde devam ettiren vatandaşlarımız var. Bu tarz geleneklerin Ramazan ayında sınırlı kalmaması ve daha geniş kitlelere ulaşabilmesi temennisiyle…
NOT: Yaşadığımız deprem ve sel felaketlerinden sonra aziz milletim yardım ağlarını ilmek ilmek örmekte… Allah hepsinden razı olsun.

Fevzi GÜLTUNA