FRANSA İHTİLALİ. 1789
1. siyasi sebepler: Fransa, koyu bir mutlakiyetle (mutlak monarşi) yönetilmekteydi. Kral ülkede özgürlük ve eşitlik tanımıyordu.
2. Ekonomik sebepler: Yedi Yıl Savaşları ülke ekonomisine büyük zarar vermişti. Ayrıca Kral XVI. Loui zamanında sarayın aşırı lüks yaşamı devletin masraflarını daha da arttırmıştı.
3. Sosyal sebepler: Fransa’da halk sosyal tabakalara ayrılmıştı. Bu tabakalar genel olarak soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler şeklinde dört sınıftı.
Avrupa’da sosyal sınıf farkı Fransa’da da etkiliydi.
4. Fransız aydınlarının etkileri: Fransız düşünürler yazıları ile halkı aydınlatmaya çalıştılar. Özellikle Montesquieu, Voltaire, Jean Jacques Rousseau eserlerinde mutlakiyet rejimini hedef aldılar. Kral, bu alanda yazan yazarların birçoğunu mahkûm ettirdi.
5. İngiltere ve Amerika’daki demokrasi hareketleri: İngiltere’de 1688’den itibaren halk, kral ile birlikte yönetime ortak olmuş, kral yetkilerinin bir kısmını halka devretmişti. Amerikalıların bağımsızlıklarını kazanmaları ve İnsan Hakları Beyannamesi’ni yayınlamaları, Fransız halkını da etkiledi. Fransız halkı aynı yetkilerin kendilerine de verilmesini kraldan talep ettiler. Ancak kral bu isteklerinin tamamını reddetti.
b) Fransız İhtilali’nin Başlaması
XVI. Loui, ekonomik sorunları görüşmek üzere Etajeneröyü (Halk Meclisi) topladı. Kral, toplantıda yeni vergiler konulması ve mevcut vergilerin arttırılmasını talep etti. Bu mecliste üç sınıfın her birinin bir oy hakkı vardı. Asiller Din adamları Halk Bunun üzerine halk temsilcileri yeni bir “Millî Meclis” kurup kendini kurucu meclis ilan etti. Bu gelişmeler karşısında Paris halkı ayaklandı. Halk ilk olarak Bastil Hapishanesi’ni basarak buradaki düşünce suçlularını serbest bıraktı (14 Temmuz 1789). Kurucu Meclis, bu gelişmeler karşısında soyluların ve rahiplerin ayrıcalıklarını kaldırarak İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirgesi’ni yayımladı (28 Ağustos 1789).
İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi’nin önemli maddeleri şunlardır:
1. Özgürlük hakkı
2.Egemenlik milletindir
3.Düşüncelerin ve inançların serbest iletimi
4. Mülkiyet hakkı
5.Herkes, suçlu olduğu kanıtlanıncaya kadar suçsuzdur.
İhtilalin Avusturya-Macaritan’a etkisi
Avusturya Macaritan çok milletli bir devletti. Lehliler devlete bağımsızlık için isyan etti. Macarlar da bağımsızlık için Avusturya Macaritan’a isyan etti. Macarların Osmanlılara sığınması olayına «MÜLTECİLER SORUNU» dendi.