Anayasa, bir devletin yönetim biçimini belirtir. Toplumların ülke üzerindeki egemenlik haklarının, bireylerin temel haklarının hangi koşullar altında devlet tarafından kullanılabileceğini belirleyen temel kanunlardır. Devletin temel kurumlarının nasıl işleyeceğini belirler.
……………………..

Yasa ya da diğer adıyla Kanun, anayasal hukuk sisteminde, yetkili organlarca meydana getirilen hukuk kurallarıdır. yasalar, tüzükler, yönetmelikler birer hukuk kuralıdır. Yürürlükte olan hukuk kurallarının tümüne mevzuat denir. Dar anlamında yasa, yasama organınca yapılan yasa adıyla gerçekleştirilen işlerdir.
……………………...

Kararname, kanunlarla düzenlenmemiş ve Anayasada kanunla düzenlenmesi öngörülmemiş olmak kaydıyla yürütme yetkisine ilişkin konularda ve ayrıca Anayasada belirtilen münhasır alanlarda, Cumhurbaşkanının doğrudan doğruya Anayasadan aldığı yetkiye dayanarak çıkardığı düzenleyici işlemlerdir.

Tüzük, yasalarca belirlenen işlerin nasıl yapılacağını gösteren, bakanlar kurulunca çıkarılan ve tıpkı kanunlar gibi cumhurbaşkanının imzasından sonra aksine bir hüküm yoksa Resmi Gazetede yayınlandıktan 45 gün sonra yürürlüğe giren bir düzenleyici işlemdir.
……………………..

Yönetmelik, Anayasanın 123üncü maddesinde tarif edildiği şekliyle; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda, kanunlara ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine aykırı olmamak koşuluyla çıkardıkları yazılı hukuk kurallarıdır.
……………………….

Genelge ya da tamim yönetmeliklerin uygulanmasında yol göstermek amacıyla ilgililere gönderilen yazıdır. Genelgeler bir yönetmeliğe dayalı olarak hazırlanır.
……………………….

Yönerge, herhangi bir konuda tutulacak yol için üst makamlardan ya da örgütlerden alt makamlara ya da örgütlere, üst aşamadakilerin alt aşamadakilere verdikleri sözlü ya da yazılı buyruktur.
………………………

Tamim, bir idari mercii veya makamın hizmete ilişkin görüş ve emirlerini çeşitli ast makam ve memurlara bildiren yazıdır. Türkçe karşılığı Genelgedir. Tamim, talimattan farklı olarak üst makamın, hizmetin görülmesi konusunda kendisine hiyerarşi ilişkisiyle bağlı ast makam ve memurlara gönderdiği emirlerdir.
……………………..

Tebliğ, kelime manasıyla “bildirme, duyurma, haber verme” manasına gelir.


Kemal SEYFİ
23.03.2022