Beklenti

Tanımlar üzerinden gitmeyeceğim!

Beklenti, tercih edilen veya umulan şey üzerinde oluşur!

Aç tavuğun kendini darı ambarında görmesi, konumsal beklentisidir! Olumlu veya olumsuz sonuçlar açısından değerlendirilebilir!

Beklenti ile hedef, aynı değildir! Hedef, amaca ulaştıracak yolun takibi gibi. Beklenti ise daha ziyade amaca dair duygusal bir ulaşım isteği.

Beklentiler, hedef olarak da geliştirilebilir! Hedef olduğunda, beklenti düşer!

Beklenti, mevcut veya muhtemel üzerinden oluşur! Hedef zaten muhtemel üzerinden planlanır! Muhtemel olmayan hedeflenmez ama beklentilerin muhtemel olması gerekmez!

Basit bir örnek ile konuyu açmaya çalışacağım. Yiyeceğini kıt kanaat bulabilen birisine sorulur; "Zengin olduğunda ne yaparsın?". Cevap; "Pekmez alır yerim!". Daha varlıklı birisi; "Dünya’yı gezerim!" seklinde cevap verebilir. Çok daha varlıklı birisi, Dünya’yı yönetmek isteyebilir. Daha yukarısı zaten "İnsan ilah" iddiasına kadar gidebilir!

İnsan, hedefi kadardır! Beklenti ise hedefe dair gelişir!

Beklentisi "Pekmez" olanın hedefi, pekmezdir! Yeni beklenti ve hedef ise pekmezden sonrasına dair oluşur!

Beklentiler, mevcut veya muhtemel olana dair oluşur! Yani yeme, içme ve duygusal- fizyolojik tatmine dair! Sınırsız yiyecek ve içecek ile tüm zevkleri karşılayacak beklenti, mevcut ihtiyaçlar üzerinden belirlenmiştir! Genel olarak böyledir! Daha çılgın olanlar ise ilk aşamaların tatmininden sonra gelişir! Muhtemel olması üzerinden...

Geleceğe dair oluşturulan beklentilerin asıl kaynağı "Geçmiş" yani geçmişin daha olumlu veya daha konforlu yaşanması, hedef olarak oluşan da bu. Oysa geleceğe dair verimli olması amaçlanan beklenti, geçmişin kısıtlarından bağımsız olmalıdır! Geçmişin daha konforlu tekrarı üzerine kurulan beklenti, yeni bir duruma dair olamaz!

George Orwell’in "Hayvan Çiftliği" romanında atlar için gökteki "Bal badem diyarı" beklentisinde, kesme şeker ve sınırsız küspe ve samanlar vardı! Atların beklentisine dair oluşturulan bir senaryo! Atların geçmiş ihtiyaçları, geleceğe dair beklentilerini de oluşturuyor! Oysa at için "İnsan" olma ihtimali veya beklentisi de oluşabilirdi ama oluşmuyor! İnsan için de bu geçmiş ihtiyaçlar geçerli. Gelecek beklentisi de böyle oluşur! İhtiyacı ne ise onun sınırsız karşılanması! Hepsi bu! İnsan üstü bir gelişim, beklentiye bile girmez; giremez!

Son tahlilde; beklenti, mevcut veya muhtemel üzerinden oluşur! Hedef de beklentiye dair geliştirilir! Sonuç, beklentiyi aşamaz! Yani insan beklentisi kadardır! Bilmediği veya göremediği muhtemel bir gelişimi beklentisine eklemediği için hedefinde de olmayacaktır! Konunun anlaşıldığını düşünüyorum ve kısa kesiyorum.

Saygılarımla,
Ahmet Bektaş