Un’un ne olduğunu herkes biliyor; ben yine de yazayım. Un buğdaydan yapılıyor. Buğday da ekinden alınıyor. Nasıl mı? Anlatayım.

Önce, buğday tarlaya serpiştiriliyor sonra da traktörle sürülüyor yani traktörün sabanıyla kazılıp işleniyor. Traktör yoksa, eski insanların yaptığı gibi normal sabana at, eşek, öküz koşulup yani bağlanıp onların gücü ile tarlaya buğday ekiliyor. Sabanı önden hayvan yada hayvanlar çekiyor; arkadan da sabanı insan tutuyor, bu şekilde gerçekleşiyor.

Sonra yağmur yağdıkça topraktan buğday filizleri çıkıyor. Bunlar büyüyüp ekin oluyor. Ekine aynı zamanda başak da deniyor. Buğday, başakların üst kısmında oluşuyor. En son ekinler sararıp kuruyor; ondan sonra kimi ekin biçme makinesiyle biçtiriyor kimisi de kendi eliyle orak’la biçiyor. Traktöre patoz koşulup sap sürülüyor yani buna harman sürülüyor diyoruz. Bu şekilde ekinden hem saman hemde buğday alıyoruz elde ediyoruz.

Sonra buğdayı çuvalla değirmene götürüp övüttürüyoruz; bu şekilde de un elde ediyoruz. Bildiğiniz üzere undan da ekmek ve bir çok yiyecek yapılıp üretiliyor.

Benim de bir paket un vardı, biraz da irmik vardı. Unun yarısıyla irmik yapıp yemiştim, unun yarısı kalmıştı. Bugün kalan unu tencerede hamur yapıp makarna misali yemeyi tasarladım. Tencereyi yıkadım, suyu doldurdum, un paketini elime alıp açtım bir baktım ki un küflenmiş. Un’u yemek bana nasip değilmiş demek ki.

Yakuphan Kılınç