Her Nisan ayı olduğu gibi yine Türk İslam düşmanı emperyalist güçlerin Ermeni Yalanları yine revaçta… Bununla beraber Ermenice ve Ermeni kaynakları üzerine yapılan çalışmalar ülkemizde hala sınırlı sayıda olma özelliğini devam ettiriyor. İşte çalışmalardan biride KAFKASSAM’da gerçekleştirdiği başarılı çalışmalarından ve isabetli dış politika analizlerinden tanıdığımız Prof.Dr. Hasan Oktay’ın “Ermeni Kaynaklarında Türkler ve Moğollar” isimli çalışması… Kitabın 2007’de Selenge Yayınevinden baskısı da mevcut. Eserde farklı Ermeni yıllıkları ve müelliflerinin ağırlıklı olarak 13 ve 14.yüzyıllarda Ön Asya coğrafyasında yaşanan olaylar anlatılıyor. Kitap okuyucuya önemli tarihi hadiseleri farklı Ermeni kaynaklarından tetkik etmek imkanını sunuyor.

“Tatar” Adlandırması
Kaynaklarda “Moğol” adı yerine “Tatar” adının tercih edildiğini görüyoruz. Bu özelliği ile Acem ve Arap kaynakları ile paralellik arz ediyor. Kiragos’un anlatımlarına göre “Kuzey doğuda ve Hitay hudutları üzerinde , kendi kaba lisanlarınca Karakurum tesmiye ettikleri bir ülkede, ekseriyetin henüz tanımadığı ve adetleri neden ibaret olduğunu bilmediği birçok barbar milletleri arasında, Tatar diye isimlendirilen bir millet vardır ki, bu kere vefat eden en büyük hükümdar Cengiz han tarafından idare olunurdu.” (Oktay 2020;28-29)

Moğollar’ın Kafkasya’yı İşgali
Namı kendilerinden önce gelen Moğollar’ın toplu katliam siyasetlerine Kafkasya işgalinde de devam ettiler. Hiç şüphesiz bundaki amaçları sadece yağma ve talan değil, daha sonra işgal edecekleri bölgelere de korku salarak yayılma siyasetlerini tahakkuk ettirmekti. Kiragos’un Gence’nin işgalini tasviri işgale uğrayan diğer ülke kaynaklarından hiçte farklı değildir:
“Bu esnada, şehrin zapt edildiğini gören ahali, evlerine avdet edip düşmanın eline geçmesin diye yurtlarına ateş verdiler. Yanabilecek ne varsa yaktılar. Böylece enkaz üstünde çırılçıplak kaldılar. Bu manzara Tatarları kudurttu ; hiddetlerinden kılıçlarını çekerek erkek, kadın, çocuk velhasıl bütün ahaliyi kestiler. “ (Oktay 2020;31)

Anadolu’nun İşgali ve Moğol Ordusundaki Ermeniler
“Tatarlar yalnız Erzurum’u değil Sultan-ı Rum’a ait birçok sancakları da tahrip ettiler. Selçuklu Sultanı bu hale çare bulmaktan aciz idi.” (Oktay 2020;58) Kiragos bunları yazarken bir başka Ermeni kaynağı olan Aknerli Grigor’un “Okçu Milletler Tarihinde” Ermenilerin Moğol Ordusunda Kösadağ’da Müslüman Türklere karşı nasıl savaştığı anlatılmaktadır: “Ordunun başında bulunan Baycu Noyan, harplerde muvaffakiyetli idi ve her karşı duranı mağlup ediyordu. Fakat bu muvaffakiyetlerin başlıca âmili, ön saflarda bulunan ve şiddetli hücumlarla düşmana saldıran Ermeni ve Gürcü prensleri idi. Tatarlar, ok ve yaylarıyla onların arkasından geliyordu.” (Oktay 2020;118) Baycu Noyan döneminde başlayan işbirliği İlhanlı Hanlığı dönemin de artarak devam edecektir. Diğer savaşlarda da Moğol Ordusu içerisinde azımsanmayacak miktarda Ermeni askeri vardır.
Sonuç
Kitapta yukarıda bahsedilenler gibi onlarca vaka mevcuttur. Hiç şüphesiz ki Ermenilerin ve onların küçük devletçiklerinin izlediği siyasetin kaynaklara yansımayan arka planı da vardır. Ermeni Meselesi sadece 200 senenin meselesi değil, binlerce senenin meselesidir. Bundan hareketle Ermeni Meselesine bakışın “Milleti sadıka” edebiyatını aşması gerektiği bir gerçektir. Türkiye’nin Ermeni dili ve tarihi üzerine uzmanlaşan bilim insanlarına dünden daha çok ihtiyacı vardır. Bu yüzden tanıtımını yapmaya çalıştığımız eserin bu sahada yol açıcı olmasını ümit ederiz.