Bizim toplumsal özelliğimizdir büyüklere saygı küçüklere sevgi. Bu nedenle de yaşça büyük olanlara abla ağabey, çok daha büyük olanlara amca hala dayı teyze deriz. Bu biraz millet olarak sıcaklığımız ve samimiyetimizle ilgilidir. Eğer insanlarla aramiza biraz mesafe koyma gereği duyulursa hanımefendi ve beyefendi hitaplarını da kullanırız.
....................................................................

Biraz elitist geçinenlerde, kendisini toplumdan farklı görenlerde yaşa başa bakılmaksızın doğrudan isimle hitap etme eğilimi vardır. Kimi zaman da başkan, reis, hacı, hoca, bacı, üstad gibi ifadeler kullanılır insanlar arasında. Biraz lakayt olanlarda ise ağam, paşam, koçum, aslanım, kaplanım, hacıbaba, hacıana gibi yakıştırmalar şeklindedir hitap.
......................................................................

Halk arasında bu söyleniş şekillerine katılıyor ve hiç bir sakınca görmüyoruz ancak; iletişimde yani radyoda, televizyonda genelde olduğu gibi hitap edilirse doğrusu bu hiç şık kaçmıyor diye düşünüyoruz.
.......................................................................

Saygın, saygıdeğer, hürmete ve en güzel hitaba layık insanlarımız olduğunda şüphe yoktur. Ancak televizyonda abi abla denilmesi şık değil. Gençler biraz büyüklere abi abla diye hitap ediyor programlarda. Türk- islam geleneğinde hiç mahsuru yok bunun ancak orası genele hitap edilen yer, genelin izlediği yer. Abi abla muhabbeti hoş olmuyor açıkçası. İsmen hitap da hoş kaçmıyor. Büyükler daha küçüklere ismen hitap etsin ama babası yaşındakine de isminin yanına bey ekleyerek hitabını tamamlasın genç olanlar.
....................................................................

Bazen anlı şanlı programcılar konuklarının sululuklarına maruz kalıyorlar ve işi gereği bu istiskale boyun eğiyorlar. Konuk biraz büyük ya. Yaşını başını almış çenesi düşmüş ya. Çağrılmış konuşuyor meydanı boş bulmuş ya. En kaba muameleyle karşılaşıyorlar. Kızım diyor programcıya. Evladım yavrum diyor. En yakışıksız olanları sıralıyor arka arkaya ekranda.
..................................................................

Konuk diye çağırmayın bu kaba saba insanları lütfen. Onlara o fırsatı vermeyin. İstiskal edilmeyin. Bizi de ekran başında germeyin. Önce bir öğrensinler. Bayana nasıl hitap edilir bilsinler. Kasılıp oturmaktan geri dursunlar. Stüdyoyu babasının evi sanmasınlar. Bağırarak çağırarak konuşmakatan uzak dursunlar. Vaktimizi çalmasınlar, zihnimizi yormasınlar.

Kemal SEYFİ
11.02.2021