SEMAH YAPMAK(!)
.
İlkin bunu bir düzeltelim. Semah yapılmaz. Semah dönülür efendim. Hani Neşet Ertaş’ın ünlü deyişi var ya…O deyişin ilk dörtlüğünü yazalım:
.
“Hey erenler Hak aşkına
Kalkın semaha dönelim
Gönüldeki dost aşkına
Kalkın semaha dönelim”
.
Alevi-Bektaşilerde semah, “Cem” erkanında on iki hizmet’ten biridir. Semah, bir ibadet şeklidir. Anlamı ise Allah’a yaklaşmaktır. Semah bu maksatla dönülür.
.
Semah ibadeti, duvaz-ı imam ve deyişler eşliğinde yapılan dinsel törendir. Semah ibadetinde çalınan müzik aleti, bağlamadır. Semah dönerken huşu içinde Allah’a ulaşmak arzulanır. Alkış tutulmaz. Nara atılmaz. Çünkü bu bir vecd halidir.
.
Son yıllarda semah, düğünlerde, nişanlarda, özel toplanmalarda sanki bir halay gibi, bir oyun gibi algılanır oldu. Ulu orta çıkıp meydan yerinde kafasına esen semah yapıyor(!)
Doğru değil. Söyleyip duruyoruz. Semah cem törenlerinde dönülür. On iki hizmetten biridir semah. Ulu orta halay çeker gibi semah dönülmez.
Bakınız Hacı Bektaşı Veli ne diyor:
.
“Haşa ki, bizim semahımız oyuncak değildir;
İlahi bir aşktır, salıncak değildir.
Kim ki semahı bir oyun sayar,
Mümin diye namazı kılınacak değildir”
.
Semah ne bir oyun, ne bir oyuncaktır. O bir aşk halidir. Oyun, oyuncak gibi algılanmamalıdır.
.
Youtube’da rastladım Felahiye Acırlı Köyü’nde “Semah Yapan Kadınlar”a. Görüntüyü S. Burhanettin Akbaş Bindallı programı için çekmiş. Bindallı,Kayseri Erciyes Tv.’de yayınlanmış. Acırlı’da kadınlar semah yapıyor. Davul zurna eşliğinde. Davul zurnanın çaldığı 5/8’lik bir ezgi. Köroğlu havasını andırıyor. Semah yapan kadınlar “Hey, hop, oh, hele,hey” gibi naralar atıyorlar. El çırpıp tempo tutuyorlar. Hatta zılgıt çekenler var.
.
Bir kere semah dönerken deyişler ve nefesler bağlama eşliğinde çalınıp söylenir. Davul zurnayla değil. Davul zurnayla halay çekilir yahu…
.
Olur mu? Böyle semah mı dönülür? Olsa olsa bu bir oyundur. Bir halaydır. Bunun semahla uzaktan yakından bir ilgisi olamaz.