ATATÜRK NEFESİ
.
Nefes, akciğere hava alıp vermedir. Soluktur. İlk anlamı budur nefesin. Ancak birçok anlama gelir nefes. Nefes almak, son nefesini vermek, nefeslenmek,nefesi kuvvetli...gibi kelime gruplarında da geçer.
Ben, Tasavvufi Halk Edebiyatı’mızın bir terimi olan nefesten bahsedeceğim.
Tasavvufi Halk Edebiyatı’nda Bektaşi inanç ve görüşünü, Hz.Ali sevgisini dile getiren manzumelere de nefes denir. Nefesler hece ölçüsüyle yazılır ve dergahlarda ezgiyle söylenir. Mesela Şah Hatayi der ki bir şiirinde:
.
“Bir nefesçik söyleyeyim
Dinlemezsen neyleyeyim
Aşk deryasın boylayayım
Ummana dalmaya geldim”
.
Durun bir dakika!.. Bu şiirin Pir Sultan Abdal’a ait olduğunu iddia edenler de var. Buna ne buyrulur? En iyisi, şimdilik bu burada dursun. Bu mevzu bir başka yazımızın konusu olsun.
.
Gelelim Atatürk Nefesi’ne. Atatürk Nefesi, 3+2=5’lik kıtalarla yazılmış. Toplamı 5 kıta. Bu 5’liklerin son iki dizesi bağlantıdır. Ben ilk kıtayı yazayım. Merak edenler tamamını arayıp bulsunlar bir zahmet. O kadarcık da olsun yani:
.
“Elesti bezminde demişiz beli
Emri ferman etti ol zatı celi
Efkarımız olsun gündüz geceli
.
Aman ya Muhammed meded ya Ali
Ruhun şad olsun Atatürk hizmetin baki
.
Atatürk Nefesi’ni Dr. Hüseyin Yaltırık derlemiş. “Nereden derlemiş?” derseniz “Tekirdağ Kılavuzlu köyünden” derim.
Kılavuzlular Atatürk Nefesi’nde Atatürk sevgisini dile getirmişler. Bağlantı dizeleri bunun isbatı. Tam beş kez yineleniyor nakarat ikiliği:
.
“Aman ya Muhammed meded ya Ali
Ruhun şad olsun Atatürk hizmetin baki”
.
Hem de “Aman ya Muhammet meded ya Ali” dedikten sonra Atatürk’ün ruhuna şadlık dileyip hizmetinin baki kalacağını haykırıyor Kılavuzlular. Bağlantı ikiliğinde Muhammet, Ali anılıp Atatürk’ün hizmetinin de baki kalacağı vurgulanıyor. Bu ne sevgidir?
.
Bu isimlendirme bile başlı başına Atatürk sevgisinin bir tezahürüdür. Çok yaşayın siz Kılavuzlular. Sizi muhabbetle selamlıyorum.