Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun 94.yıl dönümünü kutluyoruz. Bu yıl dönümünün Milletimiz ve devletimiz için birlik, beraberlik, dirlik, mutluluk, nice başarılara ve hayırlara vesile olsun. Bu temennileri belirtirken cumhuriyeti kuran, vatan, millet, devlet ve bayrağı için mücadele eden, şehit olanları da rahmetle minnetle yad ediyoruz.

Osmanlının mirasçısı,bakiyesi olarak kurulan Cumhuriyet devlet ve milletimizindir. Uzun, çileli mücadeleyle, nice can, kanlarla, şerefle kurulan cumhuriyet neyi amaçlıyordu ve neler yapıldı? Bu gün gelinen noktada, cumhuriyeti kuran iradenin ve ideallerin neresindeyiz? Milli ve ilmi bir muhasebeye ihtiyaç vardır…

Bir zamanların muhteşem Osmanlı İmparatorluğu gerek iç gerekse dış etkenlerin sonucunda hızlı bir çöküntüye girdi. Kapitülasyonlar sebebiyle Avrupa devletlerinin açık pazarı durumuna geldi. Batılı devletlerin ve Rusya’nın devamlı saldırıları sonunda savaşları kaybederken, önemli toprakları da elden çıktı. Birinci cihan savaşına sokulmasıyla İmparatorluğun pay edilmesini amaçlayan düşmanların saldırısı sonucu zayıf düştü. Fakat muhteşem direnişiyle, milli mücadeleyle yeniden küllerinden dirildi, ayağa kalktı…

Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk Kültürü olan, Türkiye Cumhuriyetidir. “Cumhuriyet; fikren, ilmen ve bedenen kuvvetli ve yüksek seciyeli muhafızlar ister.” “Cumhuriyet fikir serbestliği taraftarıdır. Samimî ve meşru olmak şartıyla, her fikre hürmet ederiz. Her kanaat bizce muhteremdir.” Cumhuriyet, yüksek ahlaki değer ve niteliklere dayanan bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir. (Atatürk)

Cumhuriyete sahip çıkmak devletin, milletin varlığına sahip çıkmaktır. Türkiye Cumhuriyeti devleti tüm kurum ve kuruluşlarıyla, parlamentosuyla bağımsız bir hukuk devletidir. Cumhuriyet sisteminde iki unsur vardır idare edenler ve idare edilenler. Bu iki unsurun sahip olası gereken özelliklerin başında adalet, samimiyet ve dürüstlük gelir. Cumhuriyet rejiminde her iki tarafında hak ve hukuka göre dürüst ve namuslu olması gerekir. Cumhuriyet, milletin vatan ve hukuka sevgisi ve içten bağlılığı ile yaşatılmalıdır. Cumhuriyete hayat veren damarların başında demokrasi gelir. Cumhuriyetin demokrasi idaresi olmadığı taktirde gerçek bir cumhuriyet olması mümkün değildir. Demokrasinin de temeli, temel insan hak ve hürriyetlerinin gerçekten var olmasıdır. Demokrasinin amacı, farklılıkları yok etmek, ortadan kaldırmak değil, özgürce düşünebilmektir.

Cumhuriyet; adil, hak hukuk taraftarı olmaktan, bilim toplumu olmaktan, bir uzlaşma ve tehammül ortamında, farklı düşünceleri ifade edebilmek ve hür düşünceye sahip olmaktan, özgürlüğün korunmasından, başta siyasi, ekonomik ve kültürel alanda yerli ve milli olmaktan geçer. Cumhuriyet yöneticileri de daima adil, dürüst, hak-hukuka, ehliyet ve liyakate önem veren, milli iradeyi esas alan ve özgürlükten yana, vatanın birliği ve korunmasında hassas olmalıdırlar.

Bu gün idarecilerin, yönetenlerin bizlere yaşattığı cumhuriyetle özdeşleştirilemez. Atatürk’e göre sadece cumhuriyete sahip olmak yeterli değildir. Bir örnek; Atatürk, Mudanya yolu ile Bursa’ya gidiyordu. Kalabalık bir halk kitlesi iskelede etrafını çevirmiş bulunmaktaydı. Bir kadının elinde bir kâğıtla Atatürk’e yaklaştığı görüldü. İhtiyar, zayıf bir kadındı. Ata’nın yolunu keserek titrek bir sesle:
– Beni tanıdın mı oğul? dedi. Ben sizin Selanik’te komşunuzdum. Bir oğlum var. Devlet demir yollarına girmek istiyor. Siz onu alsınlar dediniz. Fakat müdür dinlemedi. Oğlumu yine işe almamış. Ne olur bir kere de siz söyleseniz.
Atatürk’ün çelik bakışlı gözleri samimiyetle parladı. Elleriyle geniş jestler yaparak ve yüksek sesle:
– Oğlunu almadılar mı? dedi. Ben tavsiye ettiğim hâlde mi almadılar? Ne kadar iyi olmuş… Çok iyi yapmışlar… İşte Cumhuriyet böyle anlaşılacak…
Kadın, kalabalığın içinde kaybolmuştu. Atatürk adeta kendinden geçmiş bir sesle:
– İşte cumhuriyetten beklediğimiz netice… diyordu.

Görevimiz, milletin arzularına uygun olarak bir idari sistemin bütün toplum katmanlarınca kabulüdür. Bugün siyasi bağımsızlıkla ekonomik bağımsızlığı ayrılmaz bir bütün olarak gören Mustafa Kemal Atatürk’ün özlemine hala ulaşmış değiliz. Milli mücadelenin siyasi ve ekonomik hedeflerine varmış değiliz. O halde Türkiye, engellerini nasıl aşıp hedefe nasıl varacağını yerli ve milli politikalarıyla ortaya koymalıdır. Muasır Medeniyet seviyesinin üstüne çıkmayı bir ölçü alarak, Türkiye kültür birikimini ve aydın kadrosunu harekete geçirmelidir.

Cumhuriyeti yaşatmak, ona işlerlik kazandırmak hepimizin görevidir. Cumhuriyete sahip çıkarak, kıymetini bilerek, nimetlerinden istifade ederek, var olmamızın ve gelişmemizin temeli olduğunu bilerek, onu tüm yabancı akım ve düşüncelerden koruyarak yüceltmeliyiz. Bilim toplumu olma yolunda çalışarak, adaletle hükmederek, yeniden medeniyetimizi ihya etmek, Cumhuriyeti yaşatmak, muhteşem Türkiyeye dönüştürmek hepimizin görevi olmalıdır.