4250 YIL ÖNCE ANADOLU’DAKİ "TÜRKİ KRAL İLŞU NAİL"


Pınar Bülbül’ün “En Eski Çağlardan Persler Dönemine Kadar Afyonkarahisar ve Çevresi” isimli doktora çalışmasından yola çıkarak, 4250 yıllık bir gerçeği ortaya koyacağız.

Sümerler’den sonra Mezopotamya’da hakimiyet kuran Akkadlar, Anadolu’yu ele geçirmek için seferler düzenler. Anadolu’da o tarihte şehir krallıkları mevcuttur. 17 Anadolu kralı birleşerek Akkadlar’a karşı mücadele verirler fakat yenilirler.

Akkad krallarından Naram-Sin’e ait Şartamhari metinlerinde, adı geçen Akkad kralının, Sedir ormanlarını (Amanoslar) ve Gümüş Dağları’nı (Toroslar) aşarak Anadolu’ya girdiği ve Hatti kralı Pampa’nın önderliğinde toplanan 17 krala karşı savaştığı anlatılır.

MÖ. 2250’lere tarihlenen bu hadise, Şartamhari metinlerinin Hattuşaş arşivinde ele geçirilen Hititçe kopyasında (KBo III, 13), tüm ayrıntıları ile gözler önüne serilmektedir. İlk 7 satırı kırık olan metin, 8. satırdan itibaren şöyle devam etmektedir:

8. Bana karşı bütün memleketler isyan ettiler
9. GUŞUA kralı Anmanailu, Pakki kralı Bamanailu
10. Ulluwi (Ullama) kralı Lupanailu, sonra ………kralı……..İnmipailu
11. Hatti kralı Pampa, Kaniş kralı Zipani, ………. kralı Nur-Dagan
12. Amurru kralı Huwaruwaş, Paraşi kralı Tişenki
13. Armanu kralı Mudakina, Sedir dağları kralı İşgippu
14. Larak kralı Ur-Larak, Nikku kralı Ur-Banda
15. Türki kralı İlşu-Nail, Kursaura kralı Tişbinki
16. toplam 17 kral, ki onlar savaşa girdiler, ve ben onları vurdum.
17. Hurrilere karşı bütün orduyu seferber ettim ve sonra (tanrılara) şarap takdim
ettim.
18. O zaman savaşçılarıma binlerce düşman askeri hiç mukavemet etmedi.

4250 yıl öncesinde Anadolu’da bulunan ’Türki’ krallığı, tarihin sil baştan yazılmasına yeterli bir delil teşkil eder mi bilmiyorum. Tarihçilere bırakalım... Lakin kayıtsız kalamayacağımız bir başka mesele ise kral ’İlşu-Nail’.

4250 yıl sonra halen ’Nail’ ismini kullanan bir toplum olduğumuz göz önüne alınırsa nasıl bir analiz çıkarmamız gerektiğini sizlere bırakıyorum.

Günümüzde "Nail" isminin her ne kadar Arapça kökenli düşünsek de, 4250 yıl önce bölgesel dil etkileşimlerinin intikal durumunu tahlil edebilmemiz kolay değil. Tabletde yazan "Türki" kelimesi bile tezimizin doğruluğu için yeterlilik teşkil eder.

Kültepe’de bulunan binlerce Asur tabletinde kullanılan yaklaşık 300 kelimenin önce Arapça’ya oradan, Türkçe’ye intikal ettiğini söylersek, dil etkileşimin boyutlarını daha iyi anlamamızı sağlamış oluruz.

(Türkçe’de halen kullandığımız, Arapça’dan intikal ettiğini sandığımız oysa Asurca kelimelerden bir kaç örnek: şemsiye, tercüman, kira, gebermek, emlak, beleş, akraba, esir, siftah, hata, hınzır, garb, erbab, haram, öşür, icar, ahize, akşam, neccar (marangoz), kabir, nadas, kese (para çantası), mevta (ölmek), müzakere, lisan, reis (baş-kafa), şakül, vekil, zikir, zürriyet, mahrem, ispat, mazbata.)


( Kemâl Kaplan, ANADOLU LOJİSTİK TARİHİ, 2015)