KAZIM ÖZTÜRK
ÖZTÜRKÇE
[email protected]

Haddini Bilmezlere!

İslam kültüründe; “EDEB” denilen bir kavram var. Eline, Diline Beline sahip ol demektir. İslam kültüründen haberi olmayanın; edepten, hayadan, insanlıktan haberi olmaz! Neyi, ne zaman, nasıl konuşulacağını, dilini nasıl kullanacağını bilmez! Zavallıdır!
Bin biliyorsan da hepsinden âlâsı haddini bilmektir. Haddini bilmeyen kimse lâ edeptir. Bir hikayedir anlatılır;
Edepsiz, haddini bilmez birisi zamanın büyük alimlerinden birisine onu imtihan etmek maksadıyla;
-“İslam’ın şartı kaçtır?” diye sormuş.
Âlim kişi;
-” İslamın şartı altı ” demiş.
Edepsiz, haddini bilmeyen, ne konuştuğunun farkında olmayan, sivri dilli adam;
-“Utanın utanın, bir de memlekette fetva verir müftülük yaparsınız. Siz daha İslamın şartını bile tam olarak bilmiyorsunuz” demiş.
Hadsiz, edepsiz karşısında, kendini bilmeyenlere karşı; İslami terbiye almış olan âli insan;
-” Ey nefsi aklının önüne geçmiş adam, bilmelisin ki islamın şartı beştir. Bunlar; savm, salat, haccü zekat ve kelime-i şehadettir. Altıncısına gelince o da; haddini bilmektir.” Cevabını vermiş!
Ukalalar her zaman ve her yer de saygısızdır. Bunlarda ne soru sorma adabı var, ne haddini bilme gibi bir sınır vardır. İki satır bir yazıyı yazarken bile bir sürü hatası olmasına karşın kendi gözündeki çöpü görmeyip başkasının gözünün çapağını eleştirecek kadar saygısız kimselerdir bunlar.
Bir eşek, bir çukura idrarını yapmış, o idrarın üzerine bir saman çöpü düşmüş. Daha sonra bir eşek arısı gelip o çöpün üzerine konmuş. Hafiften bir rüzgâr çıkınca yavaş yavaş o idrar birikintisini dalgalandırmaya başlamış. Az şeyi çok sanan eşek arısı, eşeğin idrarını okyanus, içindeki saman çöpünü büyük bir gemi, kendini de o geminin kapatanı sanmış.
Bazı kimseler hem edepsiz, hem ukaladır. Kendi yumruğunu dağ sanırlar. Gurur onlara gerçekleri görmesine perde olur da kendilerini bulunmaz Hint kumaşı gibi görürler.

İncinme İncitenden

Hazer kıl kırma kalbin, kimsenin cânını incitme
Esir-i gurbet-i nâlân olan insânı incitme
Tarîk-i ışkda bi-çâreyi hicrânı incitme
Sabır kıl her belâya hâne-yi Rahmân’ı incitme
Felekde hâsılı insan isen bir cânı incitme
Günahkâr olma Fahr-i Âlem-i zî-şânı incitme!
Elin çek meyl-i dünyâdan eğer âşık isen yâre
Muhabbet câmını nûş et, asıl Mansur gibi dâre
Misâfirsin felek bağında bendin salma efkâre
Düşersin bir belâya sabır kıl Mevlâ verir çâre
Felekde hâsılı insan isen bir cânı incitme
Günahkâr olma Fahr-i Âlem-i zi-şânı incitme! (Alvarlı Efe ) (07 NİSAN 2016)