Şair Bedri Rahmi Eyüboğlu,bir şiirinde,
"Kitaplarda değil,türkülerde ara Yemen’i,
Öleni,kalanı,gidip gelmeyeni..
Ben türkülerden aldım haberi." der ya,bu satırlar çok etkiler beni.
Dolayısıyla toplumumuzda "derin "izler bırakan olayları bu konuda yazılan kitaplarla birlikte,yörede yakılan-varsa-türküleri de dinlemek,sözlerindeki "hüznü" ya da "sevinci"ni anlamak istemişimdir hep.
Yıllar önce Sarıkamış’la ilgili filmler çeken,kitaplar yazan bir "entelektüel"e her şeyi anlatabildiniz mi,aktarabildiniz mi "perdeye" diye sorulmuştu.
O da,
-Bizim bu kadar çabalarımızın dışında,bir Sarıkamış türküsündeki dört satır her şeyi gözler önüne sermekteymiş,bölgede dinleyince onu fark ettim deyivermişti.
Röportajı yapan da,peki bu satırlar aklınızda mı deyince ,yazar,"Olmaz mı,aynen aşağıda dediğim gibi ve belki de her şeyi bu satırlarda bulmak mümkün "demişti.
-Sarıkamış üzerinde kar,
Karın altında Mehmet’im yatar.
Gülüm donmuş,kara dönmüş,
Gören sanmış yarini sarar.
Bunlar nereden mi aklıma geldi?
Ta ilk gençlik yıllarımdan gelen radyo dinleme alışkanlığım halen devam eder ve çoğu kez türkülerle ilgili programları zevkle dinlemekteyim.
Karadenizli bir sanatçı,"Dere Beni Boğamaz."adlı türküde,
"Sen karşiya,ben beri...
Uzatalım çemberi.
Çember kısa gelursa,
Biraz sen gel beri." diyordu.
İlk kez dinliyordum ama sözdeki içtenlik ve duyarlılık beni "sardı" ve "sarmaladı."Zihinsel dünyamda "sözler" üzerinde,duygusal dünyamda da "izleri" üzerinde bir yolculuk yapmak istedim.
Yolculuğa çıktım da.
Dağarcığımdaki olanları yazıp,paylaşmak bile istedim!
Daha ne olsun ki!
Başlıktaki söz de türküdeki bir satırdan.Önce "karşısındakine" yer verme derinliği zaten satır başında hemen göze çarpmakta .
Yazar S.Covey,"Etkili İnsanların Yedi Alışkanlığı "adlı kitabında,bunları sayarken,bir yerinde de "anlaşılmaktan önce,anlamaya çalış" kuralını söyler.
Türküde bu kural da aynen var diyebiliriz.
Ya da bu türküleri yapanlar/yakanlar birer filozoftur da denebilir.
Tıpkı Karl Popper’ın şu sözündeki gibi:
-Her insan bir filozoftur hatta bazıları daha da fazla!