SİGARANIN DUMANI
Bir Elazığ türküsüdür Harputlu Hafız Nuri’den alınma. Birinci dörtlüğünü ve bağlantı bölümünü yazıvereyim:
“Sigaramın dumanı
Yoktur yarin imanı
Altından köşk yaptırdım
Gümüşten merdivanı

Hey Güllü Güllü Güllü
Peştemalı püsküllü
Hanım etme bu nazı
Gel bize bazı bazı
Bize Harputlu derler
Biz çekmeyiz bu nazı”
.
Bazı tiryakilerin dilinde pelesenk olmuştur: “Dumanı olmayanın imanı olmaz.” sözü. Doğru mudur? Geçiniz efendim. Sigara tiryakilerinin uydurması. Sigaranın dumanını yel alır,parasını el alır. Derdi elemi tiryakiye kalır oysa. Haksız mıyım?
Zaman zaman ben de yakarım bir sigara. Tellendiririm. Dumanını seyrederim. Ciğerime çekmem. Savururum gider. Tiryakisi değilim bu meretin. İyi ki de değilim.
İki ayrı türkünün ilk dizeleri “Bir sigara ver bana”yla başlıyor. Bakalım o türkülere. İlki bir karadeniz türküsü:
“Oy bir sigara ver bana
Haydi bak dumana dumana
Oy ne ben öldüm kurtuldum da
Haydi ne sen geldin imana”
.
İkincisi Pınarbaşı yöresinden:
“Bir sigara ver bana
Tütünüyün sertinden
Ana ben ölüyom da
Nazlı yârin derdinden”
Görüldüğü üzere sevgiliye sitem var,kahır var. Türküler bize bunu söylüyor. Sigara bir can yoldaşı mıdır sevene? Ne bileyim, belki de öyle...

.
Çona’nın Memet (Mehmet Karaca) iyi tiryakiydi. Tütünün sertinden sarardı cuvarayı. O zamanlar kaçakçılar gelirdi köye. Bağların orda kurarlardı tezgahı. Bizim kayınbaba (Şevki Şahin),İkiz İbram (İbrahim Canyakar), Çona’nın Memet gibi sigara tiryakileri hemen kaçakçıların yanına gelirlerdi. Sarıkız tütün alınırdı kaçakçılardan. Kaçakçıların korkusu kolculardı. Kolcular kaçakçılara göz açtırmazdı.
Mevsim kış. Çona’nın Memet odada yalnız. Zekiye bacı sobayı yakmış. Zekiye bacı karısı Çona’nın Memet’in. Memet emmi tütünü sermiş sobanın üstüne, nemini alıyor. Baca dolmuş. Soba çekmiyor. Soba tütmüş. Memet emmi de sarıkızdan parmak kalınlığında bir sigara sarmış. İçiyor keyifle. Odayı kesif bir duman kaplamış. Umurunda değil Memet emminin.
İki katlıydı Çona’nın Memet’in odası. Keyfi yerinde Memet emminin. Lakin Zekiye bacı geldi. Baktı içeri duman. Göz gözü görmüyor. Memet emmiyi seçebildi:
“Norüyon la? Odayı tandırlığa çevirmişsin. Şu zıkımı içmesen olmaz mı?”
Memet emminin canı sıkıldı:
“Buna da mı garışdın ağam?..”
Zekiye bacı çıkıştı:
“Bıraksan olmaz mı şu mereti?”
Memet emmi parmaklarının arasındaki sigarayı kaldırdı göz hizasına. Bağırdı Zekiye bacıya:
“Bunu bırakmam için önce seni bırakmam lazım...”
Zekiye bacı da:
“Nörürsen gor herif...” dedi. Çekti kapıyı çıktı.