TÜRKÇE DERLEME ve TARAMA SÖZLÜKLERİ

XI.yüzyılın ,kinci yarısısnda yazılan ,Türk kültür tarihi ve Türk dili tarihi bakımından en üstün en temel kaynak niteliğindeki DİVANÜ L^ÜGAT-İT- TÜRK -TÜRK DİLLERİ SÖZLÜĞÜ eseri ile Türk diline hizmet etmiş ölümsüzler arasına katılan KÂŞGARLI MAHMUT, " ERDEMİN BAŞI DİL" demiştir.
"Türkçe benim ses bayrağım " dİyen ünlü şair Fazıl Hüsnü Dağlarca, KÂŞGARLI MAHMUT ANITI şiirinde şunları yazmış:
Büyük savaşlarında Türkçenin
Sen dil eri.
İşte yapıtın gözalan göklerle ulaşır
Ta güne dek
Ta oralara, ileri.
Sözcüklerin dolanır ağarmalardan ağarmalara
Konar başlarımıza kuş kuş.
....
Artçısın kocaman , Altaylara
Öncüsün kocaman, bana sen.
Öyle çocukların gelecek ki ergeç
İçeceksin söylemenin çiçekli közelerini
Kana kana sen.
Bir toplumun kimliği ve benliği olan dilin temel kaynağı olan sözcükleri derlemek ve taramak, söz varlığının zenginliğine ve yeni sözcük üretme gücüne katkılar sağlamakta.
600.000 ’i aşkın söz varlığına sahip bulunan Türkiye Türkçesi, 1932 yılında yüce ATATÜRK tarafından kurulan Türk Dil Kurumu (TDK) çok önemli hizmetlerde bulunmuştur.
TDK bir yandan halk ağzından derlemeler yaparken, bir yandan da her bilim dalıyla ilgi terimleri üretmeye çalışmıştır. Arapça, Farsça ve batı dillerinden dilimize geçmiş söz varlıklarına Türkçe karşılıklar bulma ve bunları topluma yayma konusunda seksen yıl içerisinde etkili ve önemli adımlar atmış ve Türkçe söz varlığı , 25 haziran 2012 itibariyle :616.767 ye erişmiştir.
TDK ’nın halk ağzından sözcük, atasözü,deyim derleme çalışmalarında en büyük çabayı öğretmenler göstermişlerdir. Halk kültürünün çeşitli dallarında (mani,masal, fıkra,efsane bilmece, türkü, âşık ve tekke edebiyatı yanında gelenek ve görenekler vb. ) derleme çalışmalarını da önemli katkılar veren öğretmenlerimizin bu alanda hizmetleri unutulmamalıdır.
Türk diline ve halk bilimine ,halk ağzından en çok söz varlığı derleyen Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinden biri de Mehmet Aydın olmuştur. Kültür Ajans YayınlarınNon: 185 sırasında 2012 yılında çıkan ;" TÜRKÇE DERLEME ve TARAMA SÖZLÜĞÜ" Türkçe’ye en büyük hizmet olmuştur. Öğretmen ve öğrencilerimiz bu kaynak eserden yararlanmalı ve örnek almalıdır.
Derleme çalışmalarının yanısıra çok değerli şiir ve yazıları ile yazın dünyamıza önemli katkılar sağlayan üretken, yaratıcı, azimli, çalışmaları bir makaleye ve kitaba sığmayacak denli büyük, örnek bir öğretmen olan kültür ve eğitimin kaynak kişilerinden Mehmet Aydın ’ı saygı ile selamlıyorum.


YAHYA AKSOY