ÇORBANAME
Üstad Ahmet Rasim bir çorba sever.Ben gibi...”Nerden biliyorum?” El cevap: Çorbaname’den.Çorbaname’yi kaleme aldığına göre Ahmet Rasim yemekler içinde çorbayı tek geçiyor.Tıpkı ben gibi.Gelelim Çorbaname’ye. Aslında Çorbaname’nin tamamı dört kıta. Biz birinci kıtaya bir göz atacağız. Merak eden dostlar şiirin tamamını bulup okusunlar bir zahmet:
“Kana kuvvet, göze fer, batna cilâdır çorba;
İllet-i cûa devâ, mahz-ı gıdadır çorba;
Sağlara, hastalara ayni şifadır çorba.
Ağniya dostu, muhibb-i fukarâdır çorba;
Hâsılı, hâhiş ile ekle sezâdır çorba!”
Bu günün diliyle söylersek çorba:
"Kanı kuvvetlendirir, göze ışık verir, batnı (mideyi) cilalar… Açlık derdine deva olur, gıdanın ta kendisidir. Sağlara da hastalara da şifa verir. Zenginlerin dostu, yoksulun sevgilisidir; velhasıl, iştiha ile yenilmeye değer."
Ne güzel demiş üstad..”Kana kuvvet,göze fer...batna cila...” Aynen öyle.Çorbası olmayan sofra eksiklidir.İster zengin, ister yoksul sofrası olsun çorbasız sofra fukaradır.
Ne güzel çorbalarımız vardır: Mercimek çorbası,ezo gelin,yayla çorbası,bulgur çorbası,yarma aşı,ayranlı çorba,bulamaç...Hele hele arabaşı çorbası.Hamurunu geç bir kalem.Çorbasına şapka çıkarırım arkadaş.
Arabaşı çorbası şöyle yapılır: Biraz kavrulmuş un ve tavuk bulamaç halinde pişirilir.Üstüne pul biber dökülür.Bol limonla yemesi ne hoş olur.
Bulamaç çorbası yöremize özgü bir çorba klasiğidir.Kavrulmuş un katılır suya.Çömçe marifetiyle karıştırılır.Yeşil mercimek,bulgur katılır içine.Kaynatılır.Üstüne nane...Vallahi canım çekti.Ağzım sulandı.
Yaz günleri yarma aşı çorbası ne güzel gider.Aynı ölçüde yeşil mercimek , yarma (döğme) ile özü çıkıncaya kadar kaynatılır kazanda.Soğuduktan sonra koyu kıvamda yapılmış ayrana katılır.İsteyen sarımsak döğer, içine katar.İsterseniz kuru veya yaş nane serpersiniz üstüne.Soğuk soğuk sıcak yaz günlerinde.Yiyen ahbaplara afiyet olsun.
Humus çorbasını Tarsuslu Murat Usta güzel yapar.Ana maddesi nohut ezmesidir.Murat Usta’nın karışık çorbası da ağızlara layıktır. Karışık çorba hem doyurur, hem de lezizdir.Karışık çorbada mercimek,tavuk,nohut bir aradadır.Yanında soğan,biber turşusu,yeşil biber...Oh oh!Ben neyleyim baklavayı böreği?
Bir de fukara çorbası vardır.Evde,mutfakta ne varsa birer tutam,birer çimçik konur tencereye.Kaynatılıp afiyetle yenir. Hikayesi var fukara çorbasının.Şimdi anlatırsak söz uzar,kabak tadı verir.Bir başka anlatımızda belki konu ederiz.Kim bilir?
Velhasıl aziz dostlar! Siz siz olun çorbayı sofranızdan eksik etmeyin.