ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER(38): FEDÂYÎ

Mustafa CEYLAN


Peşte savaşında şehid olan Fedâyî, XVI. Yüzyılın son yıllarında yaşamış, asıl adı İsmail olan bir şairimizdir. Asker şairlerimizin
Çoğunluğu savaşlarda kahramanca çarpışmışlar ve düşman tarafından öldürülerek şehid edilmişlerdir. Fedâyî’ de o şairlerimizden birisidir.

Hakkında Tezkirelerden bilgi aldığımız Fedâyî, İstanbullu bir şairimizdir.



III. Mehmed zamanında yapılan Eğri seferinde, savaşın zaferle sonuçlanmasına rağmen, bir bozgun yaşanır. Ordunun bir kısmı savaş meydanından kaçar. Fedâyî, bu duruma son derece üzülür ve bu kaçışları kınayan bir terkib-i bend kaleme alır. İşte o terkibênd Fedâî adının nam salmasını sağlar. “Sefer-i Humayundan firar eden Devletliler Hakkında” giriş sunumuyla başlayan şiir, Osmanlı Tarih ve Edebiyat Mecmuası’nda da yayınlanmıştır.


Gazanfer Ağa’ya Övgü

Sipihr-i bârgâha sâha-i vakârından
Hicâb ider geçer iken göze görünmeğe bad

Şemîm-i halkını şâir nice ide ta’rif
Nesîmi nakş idebilür mi kilk ile Behzâd

Fedâyî kulunu kurbânın oldu kapında
Dilersen öldür efendi dilersen it âzâd


Fedâyî, eğitimini tamamladıktan sonra matbah-ı Amire Kâtipliği görevine getirilir. Karşısında da aynı göreve aday birisi daha vardır.Selânikî Mustafa Efendi… Fakat, padişah Fedâyî’ yi tercih eder. Selânikî Mustafa Efendi, bu tercihe karşı çıkar. Bu tayin
geleneğe aykırıdır. Bu göreve işden anlayan birisinin getirilmesi gerekirdi der.

*
BEYİTLER

Gönül fülk-i selâmet sâhilinde urmadın lenger
Yine bir kâfirin oldum esîri hey müselmanlar.

Öldürür yürür idi âşıkın ol reşk-i melek
Hançer-i tîzine urmasa eğer kem köstek.

Âşık öldürmeğe atılmış ok eyler yâri
Yeni çıkdı o kuburî yen ile tâze yelek.

Gözüm kan oldu destimden o yâr-i sîm-ten gitdi
Gönül sabreyle gel çün kim olan oldu giden gitdi.