HEPİMİZ ENGELLİYİZ
Bir aidiyeti, bir tavrı, bir duruşu göstermek; ifade etmek için kullanıldı bu sözcük. Karşılaşılan olaylar sonrası hislerimiz, düşüncelerimiz bizi o mağdur ve mazlumlarla beraber olmaya itti ve bir başka anlam kazandı kalabalıkların ağzında o cümleler ve slogana dönüştü.
Bazen ‘Hepimiz Ermeni’yiz’ oldu, bazen ‘Hepimiz Trabzon’ luyuz’ bazen ‘ Hepimiz Müslüman’ız’ lar ile gösterildi tepkiler. Evet, bir tepkiydi o sözlerle, sloganlarla ortaya konan ve karşılık da buldu! Kısa bir süreliğine de olsa, Ermenileri, Trabzonluları ya da haksızlığa uğrayan Müslümanları anlamaya yöneltti kitleleri. Ama bu basit olduğu kadar, bu denli kalabalıkları harekete getiren bu sözcüğü gelin bu kez engellileri tanımak için de kullanmayı deneyelim.
Hepimiz farklı mesafeleri koşmak için sahaya sürülmüş birer atlet değil miyiz aslında? Hangimiz bu mesafemizin engelsiz olduğunu söyleyebilir ki? Bize verilen yeryüzündeki halife yetkisini kullanmada, söyler misiniz hangimiz yetkimizi sonuna kadar hiçbir engele takılmadan kullanabiliyoruz?
Aslında bugün, engelli gibi gördüklerimiz, aslında engellerini saklayamayanlardır sadece. Ya bir de engellerini saklayanları düşünecek olursak, engelsiz olanımız var mıdır acaba? Mesela; insan olmanın, insanca yaşamanın önündeki en büyük engellerden biri olan gurur ve kibir engeline takılıp da en çok sevdiğine dahi bir kez ‘Seni Seviyorum’ bile demekten aciz kaç engelli var diye hiç düşündünüz mü etrafınızda? Ya da, söz olduğunda Yunus’ça, Mevlana’ca sözler söylemesine rağmen, vakti geldiğinde onlar gibi tavır almasında engellere takılanları hiç düşündünüz mü? ‘Haksızlık karşısında susan dilsiz şeytandır’ gerçeğini bilmelerine rağmen, içindeki engellere takılıp kalanların çokluğuna ne diyeceksiniz?
Hepsi fiziksel engelli değil, bizim engelli dediklerimiz. Tıp dilinde’ Davranış Bozukluğu’ olarak nitelendirilenleri de var. Örneğin Asperger Sendromunun belirgin özelliklerinden en önemlisi; karşısındaki insanla göz teması kuramama, yalan söyleyememe ve yüksek derecede sadakat! Düşünün; yalan söyleyemeyen ve ihanet etmeyen bir engelli ve onun karşısında bir yığın yalancı, hain engelsiz!
Bazen düşünürüm de acaba engelli diye gördüklerimiz; günah işlemesinler, dünyanın çirkefliği içerisinde kirlenmesinler diye gerçekten Yüce Yaratıcı tarafından ‘Engellenmiş’ insanlar mıdır? Özellikle bu tür engelli çocukları olan anneleri düşündüğümde; o çocuklarının aynı zamanda annelerini de, kendilerine bağımlı kılarak muhtemel bir sürü hatadan koruduklarını söyleyemez miyiz?
Kim ne derse desin, engellerle dolu, engellilerle dolu bir hayatın yolcusuyuz ve sadece kendimizi biraz daha özgür göstermek adına, engellerini saklayamayan birilerini ‘Engelli’ göstererek ötekileştirme kolaylığına giriyor, kendi engellerimizi gizliyoruz! Zira kendi engellerimizin dile gelmesi, ifşa edilmesi; içinde bulunduğumuz toplumun da rahatsızlığına işaret edecek ve korkarım kaldıramayacağız bu yükü.
İdari yapımız, hukuk sistemimiz bile kırmızıçizgilerle dolu. Sözde sivil kuruluşlarımızın bile burnundan kıl aldırmaz hâkimiyet alanları var! Kur’an-ı Kerim’in en çok kullandığı hitap şekli ‘Ey akıl sahipleri’ olmasına rağmen, akla ve irfana bir sürü engel sıralayan, inanç teamüllerimiz var. Geçmişi ile asla yüzleştirilemeyen aydınlarımız, geçmişteki zulümlere dahi ortak tavır alamayan siyasetçilerimiz, yanlışlarından dolayı özür bile dilettirilemeyen komutanlarımız, verdiği hiçbir hukuka sığmayan kararlarından dolayı vicdanı ile yüzleşmesine asla fırsat verilmeyen yargıçlarımız sizce engelsiz bir toplumun mu ürünleridirler?
Engeli ne olursa olsun, içinde yaşadığımız toplumun bir bireyinde engel varsa ve engeli görüyorsak, hepimiz engelliyiz! Görmüyorsak zaten engelliyiz! Görünür engeli olanlar aslında açık sözlüler! Hiç birinin bizim hürriyetlerimizi kısıtlamaya dair bir emelleri yok! Ama engellerini açıklamayan o kadar engellinin, bizim hürriyetlerimizi engellemeye dair emelleri olduğunu ne yazık biliyor ve endişe ediyoruz. İçlerindeki engelleri aşamayan engelliler; huzurumuzun karşısına da engel olarak dikilmektedirler. Bu yüzden gelin bir ağızdan haykıralım ve rahatlayalım! Hepimizin koşacağı mesafe gibi engelleri de farklı. Engeller hep olacak hayatımızda ama yılmayalım. Engellerle mücadele konusunda bizden bir şey saklamayan o açık sözlülere ve annelerine bakalım ve ders alalım! Bak: artık özürlü kelimesini bile kullanmıyoruz onlar için, engelli diyoruz sadece. Yani bizim gibiler…
Biz de Engelliyiz, Hepimiz Engelliyiz!
Erdal ÇİL
[email protected]
30.03.2013