Murat Atatürk’le ilgili önemli bilgileri bulmanın ,öğrenmenin mutluluğu içinde sırt çantasını hazırlayıp evden çıktı. Durak oldukça kalabalıktı.

Neyse ayakta da olsa otobüste yer bulduğuna sevindi;yoksa geç kalacaktı.

Zeynep arkadaşlarından önce gelmiş masaları,sandalyeleri birleştirmişti bile.

Gözleri ise hep kapıdaydı.

Aysun ,ardından Murat,Müjdat derken Halide ile Muhsin Öğretmen de gelince tatlı bir sohbet başladı aralarında...

Muhsin Öğretmen:

"Eğitim alanında yapılan yeniliklerden biri de harf devrimidir.Şimdi incelemeye başlayalım çocuklar."

Aysun :

"Arzu ederseniz araştırdığım bilgileri okumak istiyorum."

" Dinliyoruz."

" Evet,"

"Binlerce yıldan beri var olan bir dil olan Türkçe, tarih içinde değişik alfabelerle yazıldı ve okundu. Göktürk, Uygur, Kril ve Arap alfabeleri, Türk devletleri tarafından resmî alfabe olarak benimsendi ve Türkçe bu alfabelerin harfleriyle yazıldı. Fakat hiçbir alfabe, Türk dilinin zenginliğini ifade etmeye yetecek gücü kendinde bulamadı.


Harf İnkılabı’na kadar olan zaman dilimi içerisinde, 1000 yıl kadar bir süre boyunca Arap harfleri kullanılagelmekteydi. Dini ve coğrafi olarak bir bütün içerisinde olduğumuz Arap ve Fars kültürleri, Türkçe üzerinde belirgin bir hakimiyet kurmuşlardı. Bu hakimiyet neticesinde, Türkçe Arapça ve Farsça kelimelerin akınına uğradı. Bu kelimeler Türkçenin ifade gücünü zenginleştirirken; Arap harfleriyle yazma zorunluluğu, Türkçe bazı kelimelerin telaffuzunda ciddi sıkıntılar meydana getiriyordu. Kelimeler yazıldığı gibi okunamıyor, okunduğu gibi yazılamıyordu. Var olduğu günden bugüne fonetik bir imlaya sahip olan Türkçe, bunu kabullenemiyor, halk kabullenemiyordu."
Zeynep:
" Devam ediyorum...
Atatürk, 1926 yılından beri yaptırdığı araştırmaların sonucunda artık kullanılmakta olan Arap Alfabesi’nin zorluğuna karşın Latin Alfabesi’nin Türkçe’ye daha uygun bir lisan olduğu kanaatine varmıştı.

Halide: Mustafa Kemal Atatürk’ün harf devrimi ile ilgili bir anısını okuyabilir miyim ?"

" Merak ettim hadi oku."

Murat:

" Dur ...dur.. bay aceleci .Bu ne merak."

"Lütfen susun arkadaşlar, Halide seni dinliyoruz."

" Başlıyorum.

8 Ağustos 1928 ...Atatürk o gün ,harf inkilabını gerçekleştirmek için hazırlık yapan Harf komisyon başkanı Falih Rıfkı Atay’la Dolmabahçe’de çalışıyordu.

Her eski harfin ,yeni alfabedeki karşılığının ne olması gerektiği üzerinde konuşuyorlardı.Çalışmanın sonuna doğru Atatürk,

"Çocuk,bugün iki yere çağrılıyız,"dedi.Önce Sarayburnu’nda bir halk eğlencesi,sonra Büyükada’da bir davet var."

Birlikta Sarayburnu’ndaki halk eğlencesine gittiklerinde coşkuyla karşılandılar.Kendisine ayrılan yere oturan Atatürk,eğlenceyi bir süre izledikten sonra yanındakilere dönüp;

"Kimde defter var ?" diye sordu.

Bir defter bulunup getirildi.Atatürk deftere birşeyleryadıktan sonra sayfaları defterden koparıp ,Falih Rıfkı’ya uzatarak.

"Kimseye göstermeden bunlara göz gezdir,sana okutacağım,"dedi.


Falih Rıfkı baktı,yeni alfabeyle yazılmış satırlardı bunlar; içinden okuduktan sonra Atatürk’e geri verdi.Kağıtları alan mustafa Kemal halkı selamlıyarak konuşmaya başladı.

"Sevgili arkadaşlarım,yanınızda ne kadar mutlu olduğumu anlatamam...Sevinçliyim,duygulandım,mutluyum.Bu durumun bana esinlediği duyuşları karşınızda ufak notlar halinde saptadım. Bunları içinizden bir yurttaşa okutturacağım...Kim okumak ister ?"

Koşarak bir delikanlı geldi ve kağıtları aldı.Derin bir soluk alıp,okumak için elindeki kağıtlara baktı...Yeniden baktı...Hayır,okuyamıyordu.Harfleri tanıyamıyordu çünkü...

Atatürk,hemen araya girdi:

"Yurttaşlar,bu notlarım asıl,gerçek Türk harfleri ile yazılmıştır.Kardeşiniz bunu hemen okumaya girişti; birdenbire okuyamadı biraz çalıştıktan sonra kuşkusuz okuyabilir.İsterim ki ,bunu hepiniz beş,on gün içinde öğrenesiniz...

Arkadaşlar,güzel dilimizi ifade etmek için yeni Türk harflerimizi kabul ediyoruz.Bizim güzel,uyumlu,zengin dilimiz yeni Türk Harfleriyle kendini gösterecektir.Yüzyıllardan beri kafamızı demir bir çerçeve içinde bulunduran ,anlaşılmayan ve anlamadığımız işaretlerden kendimizi kurtarmak ve bunu anlamak zorundayız. Anladığınızın izlerine yakın zamanda bütün evren tanık olacaktır;buna kesinlikle inanıyorum....Yeni Türk alfabesiyle yazdığım bu notları bir arkadaşa okutacağım ,dinleyiniz."

Atatürk,kağıtları delikanlıdan alıp,Falih Rıfkı Atay’a uzattı.

Falih Rıfkı Türkçe Alfabe harfleriyle yazılan bu yazıyı yüksek sesle halka okumaya başladı.

Büyük bir alkış tufanıyla karşılanan bu satırlar,Türkçe harflerle yazılıp ,doğrudan halka okunan ilk söylev oldu.

O günden sonra bütün Türkiye büyük bir dershane Atatürk de Türkçe Alfabe’nin öğretmeni oldu.

Sami N.Özerdim

Yazı Devriminin öyküsü

Cumhuriyet yayınları s.53

"Çok anlamlı ve ders verici bir anı."

"Evet."

Muhsin Öğretmen:

" Çocuklar bunu biliyor muydunuz ?"

" ? ? ?


"Yeni Türk harflerinin kolayca öğrenilebilmesi için Atatürk marş bile besteletmişti.İstiklal Marşımızın bestecisi Zeki Üngör tarafından yapılan bestenin piyanoda çalınmak üzere ayrı bir düzenlemesi yapılmıştı.
Çok ilginizi çekecek konular var, ama biraz dinlenelim isterseniz."

Müjdat:

" Arkadaşlar bu arada bir şeyler içsek ne dersiniz ?"

" Olur ."

" Benim ağzım dilim kurudu inanın."

Aysun:

" Ben gidip söylüyorum ;herkes çay mı içecek ?"

"Eveeeettttt !"





DEVAM EDECEK...



NEŞE KIZILYAR



SEVGİLERİMLE