Sevgili dostlar, bu yazımda doğruluk kavramı üzerinde durmak istedim nedense. Her insanda bulunması gereken özelliklerden en başta geleni doğruluk kavramıdır. Günümüzde pek çok kavramın içi boşaltıldığı gibi doğruluk kavramı da gerçek manasından sapma durumuna gelmiş gözükmektedir. Kişiler doğrularını kendi arzu ve isteklerine göre belirleme eğilimindedirler. Birine doğru gelen bir başkasına eğri gözükebilmektedir. Oysaki bizi insan olarak yaratan Rabbimiz bakın ne diyor:

“Emrolunduğun gibi dosdoğru ol.”[Hud 112]
“Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve doğru söz söyleyin.”[Ahzap 70]
“Ey iman edenler! Yapmayacağınız şeyleri niçin söylüyorsunuz? Yapmayacağınız şeyleri söylemeniz, Allah katında büyük gazap gerektiren bir iştir.”[Saf 2]

Yunus Emre’yi dünyanın tanıması boşuna değildir. Konu doğruluk olunca hepimizin çok iyi bildiği bir vakıayı bir kez daha gözler önüne sermek istedim

Erenler yurdunda himmete ulaşmanın ilk şartı teslimiyet ve hizmete talip olmaktır. Bu Yunus için de böyledir. Şeyhine "Ne hizmet varsa yaparım"diyen Yunus, Dergâh da odunculuğa tayin edilir.
"Fedakâr derviş tam kırk yıl bu hizmette bulunur. Odunu sırtına vurup getirir. Ama yaşını ve eğrisini kesmez hiçbir zaman.
Bir defasında Tabduk Emre: "Yunus Can, dağda hiç eğri odun yok mu ki hep düzgün odunlar getirirsin" diye sorar. Yunus da: "Şeyhim, burası öyle bir Hak ve doğruluk kapısı ki, buraya değil eğri adam, eğri odun bile giremez." der.

Doğruluk üzerine söylenmiş bazı Ülkelerden özlü sözlerden örnekler verecek olursak:

Doğruluk her şeyin üstündedir -Alman Atasözü-
Doğrunun arkadaşı yoktur -Türkmen Atasözü-
Doğruluk parlaktır ama yalan gölgelidir -Arap Atasözü-
Doğru söz, demiri de çeliği de deler -Azeri Atasözü-
Doğru söz, kısa sözdür -Fransız Atasözü-
Doğru konuşan kadının arkadaşı azdır -Danimarka Atasözü-
Doğruluk acıdır -İspanyol Atasözü-
Doğruluk nerede, mutluluk orada -Rus Atasözü-
Doğruluk, süsü, gösterişi sevmez -Portekiz Atasözü-

Ve son olarak bizden bir özlü söz
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar-Türk Atasözü-
Sadece bu sözü açıklayacak olursak;” özellikle çıkarlarını düşünen insanların çoğaldığı, fedakârlığın azaldığı yerlerde yalan dolan, hile, ahlâksızlık artar ve insanlar iki yüzlü olurlar Böyle bir ortamda doğru sözlü olan, sözünü esirgemeyen ve sakınmadan herkesi eleştiren kişiyi kimse sevmez Herkes onu kınar, yanından ve yöresinden uzaklaştırmaya çalışır Çünkü bu kişi doğru sözleriyle ahlâksızlık üzerine bina edilmiş menfaat düzenini bozmaya çalışır ve çok kimseyi rahatsız eder. Dolayısıyla çıkarları zedelenen, kusurları yüzüne söylenen, ikiyüzlülükleri yüzlerine çarpılan insanlar tarafından hor görülüp kovulurlar” diye açabiliriz.
Bu konuda Peygamber Efendimiz(S.A.V) bakın ne buyurmaktadır.
“Müslüman, insanların elinden ve dilinden emin olduğu kimsedir” (Tirmizî, Îmân, 12)
Bediüzzaman Hazretleri de bir yerde (mealen): "Bazen doğru bir netice ve hedefe yanlış vesilelerle gitmek isterler. Oysa doğru, doğru olduğu gibi, ona ulaştıracak vesileler de doğru olmalıdır." Der.

Yukardan beri anlatmaya çalıştığım doğruluk üzerinde olup olmadığınıza kararı kendiniz verin derken kendim adına söyleyeceklerimi mısralara aktardım.

İPTE BİLE

Dokuz köyden kovsalar da
Doğruyu söyleyeceğim
Mahpuslara koysalar da
Doğruyu söyleyeceğim

Yalancılar pirim yapsa
Hazineden mallar kapsa
İnceldiği yerden kopsa
Doğruyu söyleyeceğim

Bir olmalı dışım özüm
Hakkı söylemeli sözüm
Madem görür iki gözüm
Doğruyu söyleyeceğim

Yan bakarlarmış… Baksınlar
Can yakarlarmış… Yaksınlar
Kulp takarlarmış… Taksınlar
Doğruyu söyleyeceğim

Halil; daha çeksem çile
Yalanı söyletmem dile
Yafta takıp ipte bile
Doğruyu söyleyeceğim

HALİL MANUŞ