Mütavazi olmalıyız. Çünkü gelip geçiçiyiz ve unutulacağız. Hayat başkalarına muvaffakiyetlerimizi anlatmak için geçirilmeyecek kadar kısadır. -- Carnegie
Paylaş
Kuran'ın ilk suresi.Yedi ayettir.Alemlerin rabbine hamd ile başlar.Son ra insanın nasıl olması gerektiğini anlatır.Sıratı müstakimde olmamızı kurtuluşumuzun bununla mümkün olacağını anlatır.
Sıratı müstakim insanın bütün duygularının ifrat ve tefrit denen aşırı lıklardan korunup, vasat olan orta halde olmasıdır.
İnsan ruhunun üç temel kuvveti vardır.Şehvet,gadap,akıl.
1-Şehvetin gereği olarak insan yer,içer,uyur,cinsel istekleri olur. 2-Gadabın gereği olarak öfkelenir,kendine yönelmiş tehditlere ve tehli-kelere tepki gösterir. 3-Aklın gereği olarakta merek eder,düşünür.
Şehvetin tefriti humut olarak adlandırılır.Yani hiç bir şeye istek duy-mamak.İfratı ise helal haram demeden her şeyden faydalanmak ister.Bu facirlik olarak adlandırılır.Bu ikiside yanlış.Doğrusu iffetli olmak. Yani helal olanlara istekli olmak,haramlardan uzak durmak. Gadabın tefriti çok korkak olmak.Bu cebanet olarak adlandırılır.İfratı ise cani,zalim olmak gibi hallerdir.Gadabın ifratı tehevvür olarak ad- landırılır.Vasatı ise şecaatli olmak.Yani yiğit olmak.Dini ve dünyevi hukuku için gerekirse canını feda eder.Yiğit asla zalim olmaz.Zalimle- rede yiğit denmez. Aklın tefriti ise gabevet olarak adlandırılır.Yani çok cahil,herşeye ilgisiz olmak.İfratı ise doğruyla yanlışı karıştıracak şekilde aldatı- cı bir zekaya sahip olmaktır.Yani demogoji.Bu hal cerbeze olarak adlan-dırılmıştır.Vasatı ise hikmet sahibi olmak.Yani hakkı hak,doğruyu doğ- ru olarak tesbit ettikten sonra ona bağlanacak,yanlışlardan uzak duracak. Fatiha suresinde anlatılan sıratı müstakim iffetli,şecaatli,hikmet sa hibi olmayı anlatır. Her fatiha okuyuşumuzda Allahım bizleri sıratı müstakim olan dosdoğru yola ilet diyoruz.İhdinas sıratel derken bizleri o dosdoğru yola ilet diyoruz.
İtikatta inançsızlık ifrat,Allah'ın fiillerini beşerle karıştırmak anlayışı olan her türlü anlayış ise tefrittir.Tevhid ise vasattır. Bu ölçüğü tüm duygularımıza tatbik ederek orta yolun ne olduğunu sezinleyebiliriz.
Ehli sünnetin varlık anlayışı vasattır.meteryalistler ifratçılardır, ruhbanlar tefritçilerdir.Zira ehli sünnet madde için manayı,mana içinde maddeyi yok saumaz.Dünya için ahireti,ahiret için dünyanın varlığını görmezlikten gelmez. Fatiha bize bu dersleri veriyor.... Allah'ım bizi sıratı müstakimde devamlı kıl.Amin.