KATİP MUSTAFA ÇELEBİ (Gülce-Bahçe)
feyzullah924

KATİP MUSTAFA ÇELEBİ (Gülce-Bahçe)

Bir g�l�n tohumu d��er ki topra�a
Ad� Mustafa’d�r yaz�l�r yapra�a
Bin alt� y�z dokuz y�l� �ubat�nda
Do�unca sar�l�r ye�il bir kunda�a
…Do�du�u �stanbul’da bebekli�ini ya�ad�
….Sevimli bir bebekti o da, de�erli bir pa�ad�…

Babas� Abdullah ki Enderun’da yeti�mi�
Sarayda nasip olmu�, silahtarl�k g�revi
T�rl� silah ve mermiyle, ha�ir ne�ir olup pi�mi�
Bilmi� ve de ��renmi�, silah�n nedir t�revi
…Emekli olup ayr�lm�� saraydan
….Sona erince bu hizmetteki g�revi…
…..E�itmeye koyuldu o�lu Mustafa’y�
……Bunu bildi, bu yolda ilerlemek oldu �devi

On d�rt ya��na kadard�, bir�ok kitap dikizledi
�zel bir e�itim g�ren, K�tip Mustafa �elebi
Toplad� �ok bilgileri, sanki hep birer leblebi
D�nyada olan biteni, o hep ilgiyle izledi

Do�uda hac� halife, bat�daysa hac� kalfa
Ad�yla tan�n�r oldu, o zaman ya�ayan halka
Toplan�r oldu d��leri, fikirler ba��nda halka
Yayd� beyni dalgalar�, kimi beta kimi alfa
….Bin alt� y�z yirmi ��te, Anadolu muhasebesi
…..Kalemine katip olarak girdi.
……Bir zaman bu g�revde ba�ar�yla hizmet verdi.

D�rd�nc� Murat Han’�n, hanl�k eri�iminde
Do�uya seferinde, utku Giri�iminde
K�tiplik yaparaktan, orduya kat�ld� da
Kalemini harcad�, yaz� ibri�iminde

Bin alt� y�z otuz be�te, �stanbul’a d�n�verdi
Kendisini t�m�yle de, okuyup yazmaya verdi.
D�nemin bilginlerinin, derslerine kat�larak
Medrese ��reniminde, eksiklerini giderdi

Co�rafyadan tarihe, astronomiden t�pa
Geni� bilgi a��n�n, sahibi olan k�tip
Ol zamanda malikti, �ok say�da kitaba
Bir sevda gamzesini, �zler �elebi hatip…

Bin alt� y�z k�rk be�teyse, s�ras� geldi�i halde
Beklide umut beslerdi, ta derinlerde g�n�lde
…Y�kselemedi�i kalemdeki g�revinden ayr�ld�

…Y�r�d� kendi bildi�i yolda ve izde
….Ancak bin alt� y�z sekizde
‘Takvim�’t Tevarih’ adl� eseri dolay�s�yla
�eyh�lislam Abdurrahim Efendinin ricas�yla
Kalemdeki ikinci halifeli�e getirildi.
Beklide b�ylece g�n�l k�rg�nl�� giderildi…

Okuyarak hayli �ok kitab� sa��nda ve solundaki
Bundan sonra da ��renme ve ��retme yolundaki
…�abalar�n� s�rd�ren K�tip �elebi
….Pe� pe�e yap�tlar vermeye ba�lad�
….. Ta o g�nden bug�ne, bug�nden de gelece�e
…… De�erleri bilgi ve belgeleri, �evrilip okunsun diye ha�lad�…

Telif ve �eviri olarak tam yirmiyi a�k�n
Kitap yazd� bilgi olarak deryalar� ta�k�n
…En �nemlileri bibliyografya, co�rafya ve tarih
….Verdi en g�zel �rnekleri sarih

Alt� ekim bin alt� y�z elli yedi de
Benim vadem buraya kadard�r dedi de
�stanbul da Hakk�n rahmetine kavu�tu
Ebedi �lemine sessizce savu�tu

Muhteremler dilerseniz, e�er biraz e�inelim
�nemli eserlerine, k�sa k�sa de�inelim
…�iirsel renklerin, renk renk tabakalar�na
….Bir �entik daha att�k diye sevinelim

*
Arap�a Fezleke;

Tarih alan�ndaki, eserlerinden ilki
Bin alt� y�z k�rk iki, tamamlar eseri
D�rt b�l�m halindeydi, kitap Arap�a veri
Neler vard� eserde, bilmek istersin belki…

Tarihin anlam�yla, neye vard�r yarar�
Anlat�ld� okura, gayet g�zel ve doygun
Bu alanda k�lasik, �slam tarihe uygun
Olarak yaz�p nesle, ��retmekti karar�

Yarat�l��tan al�p, bulundu�u g�ne dek
Kurulan devletlerle, meydana geliveren
�nemli olaylar�, s�ralatm�� dil veren

Nesil hisse als�nd�, belki amac� bir tek
Belki ba�ka ihtimal, ba�ka kalemle pi�er
Tarih bilmek isteyen, g�n�lc�klere d��er

*
T�rk�e Fezleke;

Arap�a fezlekenin, devam� nitelikte
Ya�am �yk� esere, yer verir �zellikle

Bin be� y�z doksan birden, elli d�rde olaylar
Osmanl� tarihinden, yaz�lm�� g�n ve aylar
Bilir eseri okuyan, b�t�n bayan ve baylar
Arap�a fezlekenin, devam� nitelikte

Olaylar alfabetik, olarak s�ralanm��
Her y�l�n olaylar�, y�l sona aralanm��
�len devlet adam� ve bilginleri anm��
Ya�am, �yk�, esere, yer verir �zellikle

*
Takvim�’t Tevarih;
Tarihlerin Takvimi;

Bil g�z�m sende
Tarihlerin takvimi
Demek imi� de
Yeni ��rendim bende

�dem resul�n
G�n�den itibaren
Bin alt� y�z k�rk
Sonras�nda bile ki
Sekiz y�l daha
Tarihsel olaylardan
Bahseder yaren
Alfabetik olarak.

Bilinmez tende
Tarihlerin takvimi
Tekrar etmesin
Hatalar �lkemizde
�stermi� her hal
Zamanda y�r�d�k�e
Gelecek g�nde
D��meyiniz der derde…

*
Tuhfet�’l Kibar Fi Esfari’l Bihar;
Deniz Sava�lar� Hakk�nda B�y�klere Arma�an;

En
�ok�a
Tan�nm��
Elzem eser
G�zel kaynak�a
Deniz Sava�lar�
Hakk�nda B�y�klere
Arma�an adl� kitap�a
Ta ki kurulu� d�neminden
Hem denizcili�in �neminden
Bin alt� y�z elli alt�ya kadar
Denizcili�in tarih�esi yan�nda
Osmanl� donanmas�n�n tersanesiyle
Bahriye �rg�t� i�leyi�inden bahseder.
Ve kaptan-� deryalar�n ya�am �yk�lerinden
Onlar�n g�zel ve asil de�erlerinden bahseder.
Sonundaysa son zamanlarda denizlerdeki al�nan
Ba�ar�s�z sonu�lar� bertaraf etme yolunda bir�ok,
Kendince do�ru bildi�i g�zide ��tlerini s�ralar...

Ba�bakanl��a ba�l� denizcilik m�ste�arl�� taraf�ndan
T�rk�e ismiyle Deniz Sava�lar� Hakk�nda B�y�klere Arma�an
Olan bu nadir eseri iki bin sekizde yay�nlad� �dris Bostan
Umuda yaslan�nca g�ne� f��k�rs�n diye sararan odalar�m�za
Bir mavi masal yeniden demlensin diye g�n�m�zdeki �z hayat�m�za

*
Cihann�ma;

Co�rafi yap�tlar�n en �nemli eseri
Osmanl� co�rafyas� i�in ��rl�k veri
… K�tip �elebi’nin iki kez yazd��
…. Bin alt� y�z k�rk sekizde yazmaya ba�lad��
…..Cihann�ma’n�n ilki
……Klasik �slam co�rafyas� temelindeydi.

Bu eserini hen�z daha bitirmemi�ken
Noktay� son sat�ra, hen�z de�dirmemi�ken
…Eline ge�en Gerardus Marcator’un atlas�n�
….Bir de buldu Frans�z d�nmesi Mehmet �hlas’�n�
…..Latinceden T�rk�eye �evirterek yeni bilgiler edindi.
……Ol Cihann�ma’y� ikinci kez yazmaya didindi.

O g�nler co�rafyac�l�k bu g�nden �ok daha zor i�ti
Derken yine Marcator’un Atlas Minor’una eri�ti
Bunlar�n yan� s�ra bat�l� co�rafyac�lar olan
Ortelyus, Culuveryos ve Lorenz’in eserlerinden de
………Azami derecede yararlanmaya giri�ti
………. Do�al olarak eski Arap, �ran ve Osmanl�
………..co�rafya eserlerini de kulland�…

….�kinci Cihann�ma, d�nyan�n yuvarlak oldu�unu
…..��te ikisinin suyla doldu�unu
Kan�tlamaya �al��an, fiziki co�rafya a��rl�kl�
Bir b�l�md�r ki yaz�lan, yer k�renin merkezine
Belki de �b�r y�z�ne, k�rek �eken da�arc�kl�,
Y�nelik olan bu eser, t�m d�nyan�n herkesine
……Bu giri� b�l�m�nden sonra yaz�p menzilde gider
…….Kristof Kolombo ve Macellan’�n
……..Ke�if gezilerinden de bilgi verir, s�z eder…

………Japonya’dan ba�layarak tan�t�r Asya �lkelerini
……….Y�netim bi�imlerini, ekonomilerini ve tarihlerini
�nan�lar� konusunda veriyor bilgilerini
�slam co�rafyas�n�nsa, yanl��a ilgilerini
El yazmas� yaz�larla, kalemin kameras�ndan
G�r�ls�n diye hatalar, sat�rlar�n aras�ndan
……………Okuyan g�n�llere g�sterir…

Bu yanl��lar�n ve hatalar�n
Kullan�lmad�k haritalar�n
Eksikli�inden ileri gelir
Diye a��klar, s�z�n� bilir.

�kinci cihann�ma da anlat�lan son yer Van’d�r
Cahillerin muhabbette d�vd�� hep bo� havand�r.
Birinci cihann�mas� Osmanl� Avrupa’s�yla
Kapsar Kuzey Afrika’y�, bat�y� ispanya’s�yla
Anadolu’yu da yazar, t�m g�zel manzaras�yla
Da��yla, ta��yla g�zer, s�ze dizer ovas�yla
….Her iki esri cihann�mada
……Ek olarak kullan�l�r elbet harita…

……..Cihann�ma �z�nde
………T�m �slam ve H�ristiyan co�rafyac�l��n�n da
……….�z�nde ve s�z�nde…
………...Temeli olan
Batlamyus Kuram�na dayanmakla birlikte,
A�k�na keskin yollar�, yaza �ize ge�mekte
Hem de o g�ne kadar, hi� yararlan�lmayan
Osmanl� co�rafyas�, ad�yla an�lmayan
…………….Bat� kaynaklar�n� tan�tmas� bak�m�ndan
……………...B�y�k �nem ta��maktad�r hatta...

*
Ke�f�’z Z�nun An Esam�’l K�t�bi Ve’l Fu�nun;

K�tip �elebinin en �nl� eseri bat� da tan�nan
Tan�nan ve bilinen on d�rt bin be� y�z kitap ve risale eseri,
Eserlerin yazarlar� ve de isimleri Arap�a yaz�yla
Yaz�yla, ad�yla ve tad�yla
On binlerce eserden bilgi vermek maksad�yla yaz�lm��
Yaz�lm�� bir bibliyografi s�zl�� olan eser
Eser ge�mi�ten g�n�m�ze
G�n�m�ze ��k tutan bir bibliyografi huzmesi

Bilim tasnifine ve alfabetik s�raya uygun
Uygun desenli bir kilim g�nl�m�z�n k��las�na serilen
Serilip, derilip ve de d�zenlenmi�
�zenilmi� ve bezenilmi�, yirmi y�lda
Yirmi y�lda bitirilip d�ze inilmi�…

*

D�st�ru’l Amal Li �slahi’l Halel;

…K�tip �elebinin tarih felsefesini
….Toplum g�r��n� a��klayan dil nefesini
…..Ve kalem sesini
Ortaya koymas� bak�m�ndan, �nemli olan bu eserini
Bir d��n hik�yesi d�k�l�r, sanki yorgun v�cudu terini

Bu emek dolu eser de k�sa k�sa d�rt b�l�mden
O g�n da�lar d�ze d��er, d�nden bu g�ne olu�ur
Mevsimlerin en efsunlu s�zc�kleri dolup t�mden
�bn-i Haldun’un etkisi, bu risaleye dolu�ur.

Ya�ayan b�t�n toplumlar�n da canl�lar gibi
�l�mler ile s�n�rlanm�� zamanl�lar gibi
Do�up geli�ip �ld�� g�r��n� yineler
D�k�l�r der �lkelerde, d��er ba�aktan taneler…
…Bu d�nemlerin uzunlu�u ve k�sal��
….Ya�amda huzurlusu ve al��
…..Toplumun yap�s�na ve ki�ilere g�re
….. .Kendisine g�re uyulan bir t�re
…….Var oldu�unu ve de�i�kenlik g�sterdi�ini
………�drak etsin ister nesiller ve sineler…

Osmanl� toplumunun �mr�n�n uzamas�,
Refah ve mutlulu�a, �ok huzura dalmas�,
Her z�mreden insan�n ders ve ��t almas�,
Yolunda �ok gerekli, ��tlerini yazar
….Al�nmas� gerekeli g�rd�� nlemleri s�ralar…

*

�lham�’l Mukaddes Fi Feyzi’l Akdes;

Daha �ok dinsel, konular tart��t��
�nemli eser, yazmaya �al��t��
Her bir sat�rda, kendini a�t��
Bilgi dolu, g�zel eser

D�nya kuzeyi �lkelerindeki
Namaz ve oru� ibadetindeki
Zamanlar�n�n bilinmesindeki
Bilgi veren, g�zel eser

�u d�nyam�zda g�ne�in do�du�u
Ayn� zamanda hem bir de batt��
Bir yerlerinin olup olmad��
Sorusunu soran eser

�nsan ki her ne, yana y�nelirse
Mekke’den ba�ka, k�ble aran�rsa
Tart��r yok der, e�er ki okunursa
Bu bilgiyi, veren eser

Arap�a olan, �nl� yap�t�nda
Bu sorular�, �ok �al��t��nda
�eyh�lislam’a, sorup a�t��nda
Doyurucu bilgi yok der

Bilginlere de, s�yler sordu�unu
Bir yere var�p, orda durdu�unu
Son bilgisini, bize derdi�ini
S�yledi�i, g�zel eser

*
Mizan�’l Hakk Fi �htiyari’l Ahakk;

…Son yap�t� olan bu esrinde
….D�nemin bilginlerinin tart��t�klar�
…..Do�ru dedikleri fikirlerle �arp��t�klar�
……�limleriyle yar��t�klar�
Konular hakk�ndaki yazd� d��nceleri
Kar��t d��ncelere ��tler ho�g�r�y�
Kavga edercesine bilginler �nceleri
Tart��may�n s�yledi, bu g�zel �ng�r�y�
………Temelsizdir dedi bunlar
………..Bunun zararlar�n� vurgular…

Bu eserin sonunda �z ya�am �yk�s�n�
Yer verip anlat�r da, hayat�n t�rk�s�n�
Anlatm��t�r okura, bilinen g�rg�s�n�
G�nd�z ve gecelerde, an be an �rg�s�n�
…�ok �nl� bilinen eserleri
….S�yledim size
…..Yirmi �� eser hepsi, var daha di�erleri
……Hitap eder hepsi bize
…….Bilgi ve belgeye a� ise g�nl�m�ze….

Feyzullah K�rca
Akba�lar K�y� / Dursunbey

Sosyal Medyada Paylaşın:

feyzullah924 Şiirleri

En Çok Okunan Şiirleri

HEZARFEN AHMET ÇELEBİ (Gülce-Buluşma) GÖKYÜZÜNDE AY VAR OLACAK SULTAN BİRİNCİ ÇELEBİ MEHMET HAN(Gülce-Bahçe) KATİP MUSTAFA ÇELEBİ (Gülce-Bahçe) ELVAN ÇELEBİ(Gülce-Bahçe) SULTAN VELED ÇELEBİ (Gülce-Buluşma) EV ALMA KOMŞU AL(Gülce-Sonem) HAMDULLAH HAMDİ ÇELEBİ (Gülce-Bahçe) KELEBEK GÖZLEDİM(Gülce-Üçgen) BİTEN AŞK, AŞK DEĞİL (Gülce-Buluşma)

Anasayfa

Şiirler

Yazılar

Forum

Nedir?

Kitap

Bi Cümle

İletişim

KATİP MUSTAFA ÇELEBİ (Gülce-Bahçe)