Türk-İslam âlimleri serisi – 50



İBN-İ SİNA -1
D. 980 – Ö. 1037

Miladi dokuz yüz seksenler idi,
Afşana’da dünyaya geldi dendi.
Tam adı; Ebu Ali el- Hüseyin
İbni Abdullah İbn-i Sina el Belhi.

Babası Abdullah bin Sina ki;
Samanoğulları saray kâtibi,
İbni Sina, Natili ve Zahit’ten
Öğrendi Geometri ve Oklidi.

Kuşyar’ın yanında eğitim aldı,
Pek çok konularda makale yazdı,
Bunları “Kitabü’ş Şifa” da toplamış,
En ünlü eseri “El-Kanun Fi’t Tıb”tı.

Temeli sayılmış Tıb kanununun,
Ortaçağda ilk ders kitabı onun,
Dört yüz elli makalesi ver denmiş,
Piri olmuştur felsefe yolunun.

Buhara Prensini iyileştirir,
Saray kütüphanesi emre verilir,
Ebu Muhammed’den destek görmüş,
Ünlü kitabı Cürcan’da yazdı denir.

Farabi’yi derinden incelemiş,
Yunan felsefesini de öğrenmiş,
Metafiziği baş tacı sayarken,
Doğa bilimi de şiar edinmiş.

Geometri, Nahiv, Sarf, Fıkıh, Mantık,
Ekmeğine olmuş her daim katık,
Tıp ilminin de kurucusu olmuş,
Sever astronomi ve matematik.

İslam’ın altın çağında yaşamış,
Eserleri devletlerce çoğaltılmış,
Orta Asya, ilmin merkezi denir,
Her ilim dalı baş tacı yapılmış.

Harika bir zekâya sahip denir,
Ondördünde öğretmenini geçmiştir,
Onaltısında tıp ilmine döner,
Ondukuzunda doktor denilmiştir.

Yirmi ikisinde baba vefat etmiş,
Çekemeyenlerce iftira edilmiş,
Kulak asmamış her bir iftiraya,
Ücret almadan tedavi edermiş.

Gazneli Mahmud’dan teklifler gelir,
İbni Sina, nazikçe reddetmiştir
Merv, Nişabur, Gorgan, Rey’de, çalışmış,
İsfahan’ı son mesken edinmiştir.

Batı, tıp ilminde onu çok sever,
Latincede ona Avicenna der,
Eserleri okullarda okutulmuş,
Dünya onun eserine yemin eder.

Ruh bilim ile de tedavi eder,
Allah için “Vahdet-i Vücut” der,
“Vücudu mutlak” metafiziğin özü,
Tasavvufta gizemci bir yer eder.

Bağırsak hastalığına yakalandı,
Bu yıllarda filoloji çalışırdı.
Hemedan onun son meskeni sayılmış,
Elli yedisinde hayattan ayrıldı.

Afşana: Özbekistan da yer alan Buhara yakınlarındaki bir kent.
Kuşyar: Zamanın ünlü tıp âlimi. İbn-i Sina’nın hocası.
Kitabü’ş Şifa: İyileşme Kitabı.
El-Kanun Fi’t Tıb: Tıbbın Kanunu.
Vahdet-i Vücut; Varlığı zorunlu olan Allah.

Şair, Araştırmacı, Yazar: Abdullah Yaşar Erdoğan