إذا فتح على العبد الدعاء فليدع ربه فإن الله يستجيب له
“Kulun kalbine dua etme arzusu geldiğinde Rabbine dua etsin. Çünkü Allah onu kabul edecektir.” (Camiü’s-Sağir, 1/225)
ABDULKERİM KAYA.EMEKLİ VAİZ
Soru
Duanın makbul olduğu yerler ve zamanlar nelerdir? Babanın çocuğuna ettiği dua veya beddua makbul müdür?
433 - هل الاستمناء في ليالي رمضان يفطر - تركي
Cevap metni
Allah’a hamd olsun.
Makbul duanın yerleri ve zamanları çoktur ancak özetle şunları sayabiliriz:
1-Kadir gecesi
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in Aişe r.a’ya öğrettiği duadır. Zira Aişe: “Ey Allah’ın Rasulü! Şayet kadir gecesini idrak edecek olursam ne diyeyim?” diye sorunca Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle demesini emretmiştir: “Allah’ım! Sen affedicisin affetmeyi seversin, beni affet.”
2- Gece yarısı
Seher vakti, yüce Allah’ın semaya nüzul edip kulların ihtiyaçlarını ve sıkıntılarını gidermesi için seslendiği vakittir: “Her gece, gecenin son üçte biri kaldığı zaman Rabbimiz dünya semasına iner ve: "Bana kim dua eder ki onun duasına icabet edeyim! Benden kim bir hacet ister ki ona dileğini vereyim! Benden kim mağfiret diler ki onun için mağfiret edeyim!" buyurur.” (Buhari 1145)
3-Farz namazlardan sonra
Ebu Umeme hadisinde şöyle rivayet edilmiş: “…Ey Allah’ın Rasulü! Hangi dua daha fazla icabet olunmaya yakındır?” Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Gece yarısından sonra ve farz namazların arkasından yapılan dualar." (Tirmizi 3499, Elbani Hasen dedi)
Alimler, söz konusu duanın selamdan önce mi yoksa sonra mı yapılacağı hususunda ihtilaf etmişlerdir.
İbn Teymiyye ve öğrencisi İbn Kayyım, selamdan önce olduğunu tercih etmişlerdir. Bir şeyin arkası denildiğinde bu, son uzvu ve parçası olarak anlaşılır.
Şeyh İbn Useymin şöyle dedi: Selamdan önce okunacak dualar selamdan önce okunur. Selamdan sonra yapılan dua ise namazdan sonra yapılır. Ayette şöyle geçer: “Namazı kıldınız mı, gerek ayakta, gerek otururken ve gerek yan yatarak hep Allah’ı anın.” (Nisa 103)
4- Ezan ile kamet arası
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’den rivayet edildiğine göre şöyle dedi: “Ezan ile kamet arasında yapılan dua geri çevrilmez.” (Ebu Davud 521, Tirmizi 212, Sahihul Cami 2408)
5-Beş vakit namaz için ezan okunduğunda ve savaşta ordular çarpıştığında
Sehl b. Sad r.a, Merfu olarak şöyle rivayet etti: “İki durum var ki bu iki durumda dua geri çevrilmez veya geri çevrilmesi nadirdir: Ezan esnasında ve ordular çarpıştığı anda.” (Ebu Davud 3079)
6- Yağmur yağdığı anda
Sehl b. Sad r.a, Merfu olarak şöyle rivayet etti: “İki durum var ki bu iki durumda dua geri çevrilmez. “Ezan esnasında ve yağmur altında.” (Ebu Davud 3078)
7-Gecenin bir saatinde
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu: “Geceleyin öyle bir zaman vardır ki Müslüman bir kimse o zamana rastlayıp Allah’tan dünya ve ahirete dair hayırlı bir şey dilerse, Allah ona dilediğini verir. Bu her gece böyledir.” (Muslim 757)
8-Cuma gününde bir zaman dilimi
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Cuma gününde öyle bir zaman dilimi var ki Müslüman bir kul, o vakitte namaz kılar vaziyetinde denk gelip yüce Allah’tan bir hayır dilerse mutlaka ona verilir.” Rasulallah Sallallahu Aleyhi Vesellem bu zamanın, kısa bir zaman olduğunu eliyle işaret etmiştir. (Buhari 5295, Muslim 852) .
9-Zemzem suyu içildiğinde
Cabir r.a’dan rivayetle Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Zemzem suyu içildiği maksat içindir." (Ahmed, Elbani Sahihul Cami 5502)
10-Secdede
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Kulun Rabbine en yakın olduğu hal secde halidir. İşte bu sebeple secdede çok dua etmeye bakın!” (Muslim 482)
11-Horoz ötmesi işitildiği anda
Hadiste şöyle geçer: “Horozların öttüğünü işittiğiniz vakit, Allah’tan lütuf ve ikramını talep edin. Zira onlar bir melek görmüştür.” (Buhari 2304, Muslim 2729)
12- “…Senden başka hiçbir ilâh yoktur. Seni eksikliklerden uzak tutarım. Ben gerçekten (nefsine) zulmedenlerden oldum…" ayeti ile dua etmek
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: Balık sahibinin (Yunus peygamberin) balığın karnında yaptığı duası; ‘Lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü mine’zzâlimîn (Senden başka hiçbir ilâh yoktur. Seni eksikliklerden uzak tutarım. Ben gerçekten (nefsine) zulmedenlerden oldum)’ şeklinde idi. Bu sözlerle dua eden herhangi bir Müslüman yoktur ki Allah onun duasını kabul etmiş olmasın.” (Tirmizî, Sahihul Cami 3383),
“(Ey Peygamberim!) Zünnûn’u (balık karnına girmiş olan Yûnus’u) da an; zira (o, kavmine) kızarak (yurdundan) ayrılıp gitmişti, bizim kendisine güç yetiremeyeceğimizi, (kavminin arasından çıkmakla kendisini kurtaracağını) sanmıştı. Nihayet karanlıklar içinde (kalıp); ‘(Ey Rabbim!) Senden başka ilah yoktur. Senin şânın yücedir, ben zâlimlerden oldum!’ diye yalvardı. Biz de onun duasını kabul ettik ve onu tasadan kurtardık. İşte biz, mü’minleri böyle kurtarırız.” (Enbiyâ 87-88)