„Türk tiyatrosunun dev çınarlarından biri olan Genco Erkal, sanat dünyasında bıraktığı izlerle ve sahne performanslarıyla adeta bir ikon haline gelmiştir. Onun sanata kattığı değerler hem tiyatro sahnesinde hem de toplumsal bilinçte derin yankılar uyandırmıştır. Erkal’ın yarım yüzyılı aşkın süredir devam eden kariyerine baktığımızda, onun yalnızca bir oyuncu değil, aynı zamanda bir fikir adamı, bir sanat devrimcisi ve topluma ayna tutan bir sanatçı olduğunu görürüz.
Genco Erkal’ın tiyatro yolculuğu Robert Kolej, Galatasaray ve Genç Oyuncular deneyimleriyle başlar, Kenterler Tiyatrosu’nda profesyonel oyunculuğa adım atmasıyla devam eder. İlk büyük çıkışını 1959’da “Salıncakta İki Kişi” ve “Çöl Faresi” oyunlarıyla yapar. Ancak onu yıldızlaştıran performansı, 1963’te Sururi-Cezzar Tiyatrosu’nda sahnelenen “Aslan Asker Şvayk” oyunu olur. Genco Erkal’ın tiyatro kariyerindeki bu hızlı yükseliş, onun sahneye olan tutkusunun ve yeteneğinin bir yansımasıdır.
Erkal’ın sanata olan bağlılığı ve disiplini tiyatroya getirdiği yeniliklerle de kendini gösterir. 1960’lı yıllarda “avangart” denemeler ve epik tiyatro anlayışını Türkiye’ye tanıtan öncü isimlerden biri olur. Özellikle Bertolt Brecht ve Piscator’un eserlerini sahneleyerek Türk tiyatrosuna politik ve eleştirel bir bakış açısı kazandırır. 1969’da Dostlar Tiyatrosu’nu kurar ve bu tiyatro, Erkal’ın sanatını icra ettiği ve geliştirdiği bir okul haline gelir.
…
Onun sahnedeki varlığı, yalnızca bir oyuncunun performansını izlemekten öte bir düşüncenin toplumla kurduğu güçlü bağı da temsil ediyordu. Erkal, sanatın dönüştürücü gücüne inanan ve bu gücü toplumsal değişim için kullanan bir sanatçı olarak eserleriyle ve yaşamıyla bu inancı somutlaştırdı.
Onun için tiyatro bir yaşam biçimiydi. Sahneye adım attığı andan itibaren karakterine tamamen bürünür ve izleyiciyi de bu büyülü dünyanın içine çekerdi. Onun oyunlarında gördüğümüz incelikli ayrıntılar, oyunculuk yeteneğinin ve sanatsal vizyonunun birer yansımasıydı.“ (Sayın yazar Hamza Kie’nin 5. Auğustos 2024 Pazartesi günki Cumhuriyet Gazetesi OLAYLAR ve GÖRÜŞLER köşesinde yayınladığı TÜRK TİYATROSUNUN DORUĞU adlı yazının başınıdan ve sonundan alıntıdır. Yazının tümünü okumanızı öneririm.)