Para, gübre gibi etrafa yayılmazsa işe yaramaz. baco
XİSOR AŞİRETİ Adıyaman'ın Kızıl Hızırları (Tarih, İnanç, Kimlik ve Direniş Yolları) Hüseyin TURHAL
Bir toplumun tarihi, yalnızca resmî belgelerden ve iktidarın kaleminden çıkan satırlardan ibaret değildir. Gerçek tarih; çoğu zaman görmezden gelinen, susturulmaya çalışılan ve hafızanın en derin köşe...
63. Bölüm

Bölüm 13: Haymana'da Yeni Bir Hayat: 43 Köy ve Sonuçları

7 Okuyucu
0 Beğeni
0 Yorum

Osmanlı İmparatorluğu'nun Tanzimat döneminde uyguladığı baskı ve dağıtma stratejisine (Bölüm 12) rağmen, Reşvan aşiretinin önemli bir kısmı, Orta Anadolu'da kendine yeni bir vatan kurmayı başardı. Ankara'nın Haymana ilçesi çevresi, bu büyük dönüşümün ve yerleşikleşmenin en somut örneği olmuştur.

Haymana Ovası ve 500 Hane
Reşvan aşiretinin Orta Anadolu'ya yerleşimi, 19. yüzyılın ortalarında idari belgelerle kesinleşmiştir. 1859 tarihli bir Osmanlı belgesi, bu yerleşimin boyutlarını ve yapısını gözler önüne serer:
Nüfusun Tespiti: Belgeye göre, kabilenin yaklaşık 500 hanesi (ailesi), Ankara'nın güneyindeki Haymana yöresinde yaşamaktaydı. Bu sayı, aşiretin önemli bir bölümünün artık Güneydoğu'dan kopmuş ve İç Anadolu'nun soğuk bozkırlarına adapte olmuş olduğunu gösterir.
Coğrafi Dağılım: En çarpıcı veri, bu 500 hanenin tek bir merkezde değil, Osmanlı'nın dağıtma stratejisine uygun olarak 43 ayrı köyde yerleşik hale getirilmiş olmasıdır. Bu durum, Reşvan'ın Haymana Ovası'na sadece bir yerleşim değil, geniş bir kültürel etki alanı olarak yayıldığını göstermektedir.

Zorunlu Değişim: Tarım ve Ekonomi
Haymana'da kurulan bu yeni hayat, Reşvan aşiretinin yüzyıllardır süregelen ekonomik yapısını kökten değiştirdi.
Hayvancılıktan Tarıma Geçiş: Aşiretin temel geçim kaynağı olan yoğun göçebe hayvancılık (Bölüm 3), yerleşikleşme ile birlikte yerini tarıma bıraktı. Haymana'nın geniş, kurak bozkırları, buğday ve arpa gibi tahıl ürünleri yetiştirmeye elverişliydi.
Yeni Altyapı: Yerleşikleşme sürecinde kurulan bu 43 köy, aşiretin yeni bir hayat tarzını benimsemesini zorunlu kıldı. Kalıcı konutlar, tarım araçları ve sulama teknikleri, eski kara çadır (kone reş) kültürünün yavaş yavaş terk edildiği anlamına geliyordu.

Orta Anadolu Kürt Kimliğinin Doğuşu
1880'e gelindiğinde, Reşvan aşiretinin bu büyük kolu tamamen yerleşik hale gelmişti. Bu kalıcı yerleşim, tarihte yeni bir kimliğin doğuşuna yol açtı: Orta Anadolu Kürtleri.
Kökenlerin Korunması: Bu yerleşik Reşvan üyeleri, aslen Adıyaman, Islahiye ve Gaziantep (Bölüm 10) gibi Güneydoğu Anadolu coğrafyasından gelmişlerdi. Dil, hikayeler ve gelenekler aracılığıyla kökenlerine olan bağlılıklarını sürdürdüler.
Yeni Kültürel Adaptasyon: Yeni coğrafya, iklim ve komşu topluluklarla etkileşim (özellikle Türkmen köyleri), Reşvan'ın dilinde (Kırmancca) ve kültürel pratiklerinde benzersiz adaptasyonlar yarattı.
Dayanışmanın Sürdürülmesi: Osmanlı'nın dağıtma stratejisine rağmen, Reşvan kabile bilinci tamamen ortadan kalkmadı. Haymana ve çevresindeki Reşvan köyleri arasındaki akrabalık bağları ve sosyal dayanışma ağları, aşiret kimliğinin yeni coğrafyada da sürdürülmesini sağladı.
Reşvan aşiretinin Haymana'da kurduğu bu yeni hayat, göçebe bir topluluğun zorlu koşullar altında nasıl hayatta kaldığının ve kültürel mirasını koruyarak yeni bir diaspora coğrafyasında nasıl kök saldığının en önemli kanıtıdır.
Yorum Yapın
Yorum yapabilmeniz için üye olmalısınız.
Yorumlar
© 2025 Copyright Edebiyat Defteri
Edebiyatdefteri.com, 2016. Bu sayfada yer alan bilgilerin her hakkı, aksi ayrıca belirtilmediği sürece Edebiyatdefteri.com'a aittir. Sitemizde yer alan şiir ve yazıların telif hakları şair ve yazarların kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.

Sitemizde yer alan şiirler, öyküler ve diğer eserlerin telif hakları yazarların kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. Ayrıca sitemiz Telif Hakları kanuna göre korunmaktadır. Herhangi bir özelliğinin kısmende olsa kullanılması ya da kopyalanması suçtur.
ÜYELİK GİRİŞİ

ÜYELİK GİRİŞİ

KAYIT OL