YENİDEN DOĞUŞ BAYRAMI: NEVRUZ

İnsanlığın ve tabiatın ilkbaharla yeniden doğuşunu, doğanın kurumuş çiçeklerinin kendi küllerinden yeniden filizlenerek canlanmasını, insanlığın kurtuluşunu ve yeniden doğuşunu simgeleyen 21 Mart Nevruz Bayramı'nı irdeleyelim.
Nevruz Bayramı, insan oğlunun varoluşu ile başlar. Hiçbir dinin, ırkın veya ideolojinin tekelinde değildir; çünkü Nevruz, tüm insanlığın ortak değeridir. Nevruz Bayramı, aynı zamanda Dünya Kültür Mirası'nın önemli bir parçasıdır.
Ağaçlar yaprak döker, çiçekler solar, bitkiler kurur, sararır; tabiatı bir dinlenme ve uyku kaplar. Kuşlar sessizliğe bürünür ve insan oğlunun hayatı monotonlaşır. Doğaya bir ölüm sessizliği hâkim olur, ta ki 21 Mart kapıya gelene kadar.
21 Mart'ta tabiat kış uykusundan tekrar uyanır; yere serpilmiş tohum taneleri canlanır. Kurumuş çiçekler yeniden tomurcuk açar; kuş ve kelebek cıvıltıları yeniden dünyaya "merhaba" der.
Tabiat ısınır, insan oğlunun yüreğindeki buzlar erir. İnsanın yüreğine kor ateşin közleri düşer, damarındaki kan canlanır. İnsan yeniden doğar, varlığını hisseder.
Bu Nevruz Bayramı, ilk insan oğlunun ve tabiatın doğuşu ile başlar ve her uygarlıkta kendine yer bulur. Nevruz, Hitit, Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu uygarlıklarında ve daha eski antik çağlarda da kutlanmıştır. Nuh Tufanı'ndan sonra insanlığın kurtuluşu, Hz. Yunus’un balığın karnından kurtuluşu, Hz. İbrahim’in Nemrut’un ateşinden kurtuluşu ve ateşin gülistana dönüşmesi, Hz. İsa Mesih’in öldükten üç gün sonra dirilmesi ve yeniden yaşama kavuşması, hatta bazı inançlara göre Hz. Ali’nin doğduğu gün olarak da Nevruz Bayramı kabul edilmiştir.
Mezopotamya coğrafyasında, zalim iktidarlara karşı halkın direnişi ve devrim ateşi ile mazlumun kurtuluşuyla Nevruz; aydınlığın, barışın, savaşın (haklı direnişin) ve demokrasinin ateşi olmuştur. Nevruz, ateşle pişerek yaşam bulmuştur.
İnsanlığın yeniden doğuşu Bayramı olan Nevruz’u kutlar, tüm dünyaya barış, sevgi ve esenlik dilerim.
(21 Mart 2021)
Hüseyin TURHAL