Kubilay Han

Moğol İmparatorluğu’nun yükselme ve gerileme dönemlerinde yaşayan ve hükümdar olan, Çin ile Asya’nın büyük bölümünü etkilemenin yanında Avrupa tarihinin de seyrini değiştiren Kubilay Han’ın biyografisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Dünyaya Yön Verenler Dizisi’nin 32’inci kitabı olarak raflardaki yerini aldı.
Göçer bir fatih olmaktan çıkarak, yerleşik bir toplumu etkin biçimde yöneten ilk Moğol hükümdarı olması ile dikkat çeken Kubilay Han’ın Çin’deki egemenliği boyunca bir başkent inşa edildi, yeni yasalar yapıldı, bütün Moğol topraklarında kullanılmak üzere bir yazı dili geliştirildi. Tiyatro, sanat, zanaatlar, bilim ve tıp, saray tarafından desteklenmeye başlandı.

Çin ve Orta Asya tarihi uzmanı Prof. Morris Rossabi tarafından kaleme alınan eser, bir yandan Kubilay’ın meslekleri, zanaatları, Çin sanatını, Çin tiyatrosunu geliştirmesini; yönetime ve istikrara katkısını, dinî hoş görüsünü överken, diğer yandan da işgalleri ve yarattığı dehşeti de aktararak objektif bir çalışma ortaya koyuyor. Kitapta Moğolların Doğu ile Batı arasındaki ticarete katkıları, kültürel dini sanatsal ve teknolojik iletişime açıklıkları, farklı dinlere karşı genellikle hoşgörülü tutumları, Çin’i yönetirken istihdam ettikleri çok etnili memur kadrosu ele alınıyor.
Moğolların yapıcı ve yönetici değil katil ve yıkıcı oldukları yolundaki alışıldık olumsuz algıyı kıran isimler arasında yer alan Rossabi’nin eseri, Kubilay Han adına önemli bir kaynak boşluğunu dolduruyor.

Prof. Morris Rossabi (1941) çağımızın üretken Asya tarihçilerindendir. Columbia Üniversitesi’nde 1970’te tamamladığı doktorasının ardından Orta Asya, Çin ve Moğol tarihi üzerine çalışmayı sürdürdü. Aralarında Uygurca, Moğolca, Çince, Arapça ve Farsçanın da bulunduğu dokuz dili, araştırma yapacak düzeyde öğrendi. 1964’te akademik çalışmalar için gittiği Tayvan’dan sonra Asya’da ve Akdeniz dünyasında pek çok ülkede de bulundu. Kubilay Han’ın Seyyahı’nı yazmak için 1989-1990 yıllarında Türkiye, İtalya ve Fransa’da araştırmalar yaptı. ABD’de pek çok üniversitede ders verdi. Halen City University of New York ve Columbia Üniversitesi’nde görev yapmaktadır. Pek çok makalesi ve tebliğinin yanı sıra yayımladığı dokuz kitaptan bazıları şunlardır: Genghis Khan and the Mongolian Empire (William Fitzhugh ile, 2008), China and the Mongolian Empire (2008), Modern Mongolia: From Khans to Commissars to Capitalists (2005), Governing China’s Multi-ethnic Frontiers (2004), Khubilai Khan: His Life and Times (1988).