Türk edebiyatı Çin Seddi'ne ulaştı!

Türkiye’nin ilk kez katıldığı ve Çin’in ev sahipliğini yaptığı 19. Pekin Kitap Fuarı başladı. Çinliler Tuna Kiremitçi, Can Dündar ve Orhan Kemal’in eserleri ile tanışma ve kendi dillerinde okuma imk’nı buldu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yürüttüğü Türk Kültür, Sanat ve Edebiyatı’nın Dışa Açılımı (TEDA) Projesi kapsamında Türkçeden Çinceye şu ana kadar 10 eser çevrildi. Fuarda Türkçeden Çinceye çevrilen Can Dündar’ın Sarı Zeybek, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur, Murat Gülsoy’un İstanbul’da Bir Merhamet Haftası, Orhan Kemal’in Baba Evi, Avare Yıllar, Bereketli Topraklar Üzerinde ve Cemile, Tuna Kiremitçi’nin Dualar Kalıcıdır ile Barış Müstecaplıoğlu’nun Perg Efsaneleri: Korkak ve Canavar, Şefik Can’ın Rumi adlı kitapları okuyucularıyla buluştu.

Pekin’deki Yeni Uluslararası Sergi Merkezi’nde düzenlenen kitap fuarı 53 bin 600 metrekare alanda kuruldu. Almanya, İngiltere, Fransa, Japonya ve Türkiye’nin aralarında bulunduğu 60’den fazla ülke ve bölgenin katıldığı fuarda 2 binden fazla yerli ve yabancı yayıncı kuruluşunun standı bulunuyor. Bu yılki fuarın onur konuğu ise Güney Kore oldu. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 19 ülke fuarda devlet standı açtı. Kapılarını Çinli kitapseverlere açan fuarı 200 binden fazla yerli ve yabancı kişinin ziyaret etmesi bekleniyor. Fuar süresince 200 binden fazla kitap sergilenecek. Fuarda ayrıca basım, edebiyat ve eğitim alanlarında binden fazla kültürel değişim etkinliği de düzenlenecek. Fuar aynı zamanda yazarlar, yayıncılar, telif ajansları, dağıtımcılar ile kitapçıların buluştuğu ve ülkelerin kültürel olarak dışa açılması adına oldukça önemli görülüyor.

FUAR GÖZLEMİ

Pekin fuarında daha çok İngilizce yazılmış eserlere ilgi duyuluyor. Çinli ziyaretçilerin akın ettiği fuarda, en çok tarihi, kültürel ve karikatür kitapları ilgi çekiyor.

Türkiye ilk kez katıldığı bu fuarda mütevazı bir stant açarken, stant, Türk edebiyatı ve yazarları hakkında pek bilgisi olmayan Çinli kitapseverlerin dikkatini çekmeyi henüz başarmış değil. Fuara gelenler, Çinceye çevrilmiş Türk eserlerinin sayı bakımından azlığından yakınırken, ülke isminin çok küçük ve bayrağının ise olmaması nedeniyle Türk standı diğer ülkelerinkine nazaran kolayca bulunamıyor.

Güney Kore, kurmuş olduğu stantla ilgi odağı olmayı başarırken, Japonya, Suudi Arabistan, Fransa, İtalya ve Almanya stantları güzellikleri ve Çinceye çevrilmiş eser sayısının fazla olmasından ötürü Çinli misafirlerin en çok gezdiği ülke stantları arasında yer alıyor.

Dünyanın en iyi üniversiteleri arasında yer alan Oxford ve Cambridge’nin açtığı stantlar da Çinli üniversite öğrencilerin uğrak yeri olarak göze batıyor.

3 YILLIK HEDEF 100 ESERİN ÇEVRİLMESİ, ÇEVİRMEN ÇOK AZ

Fuarda, moderatörlüğünü Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdür Vekili Prof. Dr. Onur Bilge Kula’nın yaptığı ’Turkey Book Market’’ adlı bir panel de düzenlendi. Ulusal Komite Koordinatörü Kütüphaneler Yayımlar Genel Müdür Yardımcısı Ümit Yaşar Gözüm, Türkiye Yayıncılar Başkanı ve yazar Metin Celal Zeynioğlu ile yazar Oya Baydar da panelist olarak birer konuşma yaptı.

Cihan Haber Ajansı’nın (Cihan) sorularını cevaplayan Gözüm, bu yıl Türkiye’de Çin yılı, 2013’te ise Çin’de Türkiye yılı olduğunu hatırlattı. 2013’te gerçekleştirilecek İstanbul Kitap Fuarı’na Çin’in, 2014’te düzenlenecek Uluslararası Pekin Kitap Fuarı’na ise Türkiye’nin ’’Onur Konuğu Ülke’’ olmasının söz konusu olduğunu anlatan Gözüm, bunun için görüşmeleri sonlandırmakta olduklarını kaydetti.

Ümit Yaşar Gözüm, 2005-2012 yılları arasında 55 farklı ülke ve 51 farklı dilde destek verilen bin 202 eserden 796’sının yayımlandığı program kapsamında, Türkçeden Çinceye desteklenen 12 eserden 8’inin çevrilerek yayınlandığını, diğer 4’ünün de bu yıl yada gelecek yıl içinde yayınlanacağını söyledi. Gelecek 3 yılda Türkçeden Çinceye çeviriler için destek ve kaynak arayacaklarını ifade eden Gözüm, bu yıldan itibaren ve her yıl olacak şekilde iki taraftan da çevirmenlerin katılacağı İstanbul’da bir atölye çalışması yapacaklarını dile getirdi.

Çinceden de Türkçeye son 10 yılda çevrilen eser sayısının 10’u geçmediğini kaydeden Gözüm, Çinceden Türkçeye, Türkçeden Çinceye kitap çevirecek tercüman sıkıntısı yaşadıklarını ifade etti. Her iki taraftan da çeviri yapacak kişilerin sayısının 2 yada 3’ü geçmediğine işaret eden Gözüm, bir çevirmenin yılda en azla 2 eser çevirebildiğini, önümüzdeki 3 yılda en az yüz eseri Türkçeden Çinceye çevirmek istediklerini, o yüzden başka diller üzerinden de Çinceye çevirilere bir miktar göz yumacaklarını söyledi. Ümit Yaşar Gözüm, çevirilerin Türkiye’deki turizme büyük katkı da sağlayacağına işaret etti.

ÜNİVERSİTENİN ÇİNCE BÖLÜMÜNÜ BİTİRENLER ÇEVİRMENLİĞE TEŞVİK EDİLMELİ

Cihan’a konuşan Metin Celal Zeynioğlu da yayıncılar olarak temel sorunlarının çevirmen bulunamaması olduğunu söyledi. Çin’de 5 üniversitede Türkçe, Türkiye’de de 5 üniversitede Çince öğretimi olduğunu aktaran Zeynioğlu, nedense buralardan çevirmen çıkmadığını belirtti. Yapılan karşılıklı çevirilerin de İngilizceden olduğunu vurgulayan yazar Zeynioğlu, bunun da kalitenin düşmesine ve hızlı alışverişi engellemeye yol açtığını belirtti. Bu tür buluşmaların çevirmenleri teşvik edeceğini ve çevirmelerin artacağına inandığına değinen Zeynioğlu, üniversiteden mezun olanların çevirmenliğe özendirilmesi gerektiğini, bunun yapılmaması halinde ise işbirliğinin yapılmasının çok zor olduğunu; bu bağlamda Kültür Bakanlığı’nın Kasım ayında başlayacak çeviri atölyelerinin önemli olduğunu kaydetti.

ÇİNLİ YAYINCIDAN DAHA ÇOK ÇEVİRİ İSTEĞİ

Fuarda Türkiye standını gezen Pekin Bilim ve Teknoloji Yayınevi Çocuk Kitapları Bölümü yetkilisi Xue Yanan, Türkiye ve Türk kültürü hakkında çok fazla bilgisi olmadığını söyledi. Xue, Çin diline çevrilmiş Türkçe eserlerin çok fazla olmadığını dile getirerek, Türkiye’nin mistik bir ülke olduğunu ifade etti. Gelecek yılın Çin’de ’Türk yılı’ olduğunu ve Çin diline çevrilecek Türk eserlerinin de sayısının bu vesile ile daha artacağını ümit ettiğini belirtti.

TÜRK ESERLERİ EN ÇOK ALMANCA’YA ÇEVRİLDİ

Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Uluslararası Kitap Fuarları Türkiye Milli Organizasyon Komitesi tarafından hazırlanan kültürel etkinlik programları çerçevesinde Türkiye bu yıl da yerli yabancı kitapseverlerin ilgisini çekecek edebi, kültürel ve sektörel etkinlik programları gerçekleştirerek uluslararası düzeyde 9 kitap fuarına katılacak.

Türk edebiyatına ait eserler 175 çeviri ile en çok Almanca olarak yayınlanmış durumda bulunuyor. Son zamanlarda hızla artan Türkçe eserlerin diğer ülke dillerine çevrilme konusunda Bulgarcaya 119, Arapçaya 83, İngilizceye 66, Farsça ve Arnavutçaya 56’şar, Fransızcaya 39, Boşnakça ve Yunancaya 34’er, Rusçaya 32, İspanyolcaya 17, Çinceye 10 kitap çalışması yer alıyor.

Dün başlayan fuar, 2 Eylül’de sona eriyor.

Kaynak:sabah.com.tr