PEYAMİ SAFA’YA GÖRE YİRMİNCİ ASIR İNSANI

“Dünyanın her tarafında sinir hastaları artıyor.Nevrastenik bir medeniyet içindeyiz.”(1) diyerek sözlerine başlayan “Sözde Kızlar” muharriri ,”Biribiri ardınca kahramanlar yaratan ve yıkan bu asır,dünyanın hakiki kurtarıcılarını aramak için denemeler yapmaktadır.Ve aradığını henüz bulamamıştır.”(2) dedikten sonra yirminci asırla ilgili görüşlerine şöyle devam eder:”Belki dünya tarihinin hiçbir devri yirminci asrın birinci yarısı kadar teknik buluşlarla dolu değildir.Fakat insanı manalandırmak bakımından belki hiçbir asır bizimki kadar tereddüte düşmemiş,münakaşa ve harp etmemiştir.”(3)

Yirminci asır insanı hakkında ise “Kanmak bilmez bir susuzlukla ve doymak bilmez bir açlıkla maddi kıymetler peşinde koşan modern adamın gözlerini perdeleyen kazanç hırsı,onun ruhundaki bütün asil, yüksek heyecanları kurutmaya başlamıştır .”(4) tesbitinde bulunan üstad sözlerini şu şekilde devam ettirir:”Yirminci yüzyılın insanı,ortaçağın sonundan beri kendi kendine verdiği bu yeni mananın,yani kendi kendini tanrılaştırmanın yanlışlığını anlamaktan gelen bir buhran içindedir.”(5)

Peyami Safa konuyu tüm insanlığa seslendiği şu feryatlarıyla bitirir:”Çeyrek asır içinde bir dünya harbinin hatalarını düzeltmek için ikincisini yaptın ve onun hatalarını düzeltmek için üçüncüsüne hazırlanıyorsun.Tarihin hiçbir devrinde senin gafletin bu kadar büyük olmamış ve felaketli neticeleri bu kadar kısa bir zamanda meydana çıkarmamıştır.
Ey insan,
Ey karanlık ihtirasların kölesi,
Ey ikide bir tarihin çıkmazına düşen ve başını taştan taşa çapmadıkça yolunu değiştirmesini bilmeyen kör serseri,
Ey,ey,ey…”(6)





1)”Nevrastenik Medeniyet”,Objektif Serisi-8,sayfa 115
2)”Kahramanlar Asrı”,Objektif Serisi-8,sayfa 166
3)”Geçen Yarım asra Bir Bakış”,Objektif Serisi-8,sayfa 11
4)”Bu Dünyanın Derdi Nedir?”,Objektif Serisi-8,sayfa121
5)” İnsanın Yeni Manası”,Objektif Serisi-8,sayfa 67
6)”Ey İnsan !”,Objektif Serisi-8, sayfa 8



Bu yazı, “Objektif Serisinde Temalar” isimli üniversite bitirme tezimin “Sosyal Meseleler” bölümünden kısaltılarak oluşturulmuştur.Bu vesileyle tez hocam Sayın AHMET ÇOBAN’ ı rahmetle anıyorum.