KURBAN VE BAYRAM

Dinler tarihine baktığımız zaman ilk kurban hadisesi Adem peygamberin oğullarını Allah’a yaklaştıracak birer kurban sunduklarını görürüz. Onlardan birininki kabul edilmiş,diğerininki kabul edilmemişti. Kurbanı kabul edilmeyen demiştiki; seni mutlaka öldüreceğim. Öbürüde, Allah ancak inanan ve sakınanlardan kabul eder, İşte maide suresinin 27 .ci ayetinde bu konu anlatılmaktadır. Bu bize insanlığın ilk kin ve kurban hadisesi olduğunu göstermektedir.

Kurban hadisesi Hz.İbrahim’in oğlu İsmail’i kurban etme olayı ile devam eder. SAFFAT suresi 103 cü ayette İsmail’in kurban edilişi,yine aynı surenin 107 ci ayetinde İsmail’in yerine bir koç armağan edilerek fitye olarak verilmiş, İsmail böylece kurban edilmemiştir.Bu olay bize Hz.İbrahim’den onun sünneti olarak intikal etmiştir.
HAC suresinin 36 cı ayetinde:Kurbanlık deve ve sığırları Allah’ın size olan nişanelerinden kıldık.Sizin için onlarda hayır vardır. Ön ayaklarından biri bağlı halde keserken üzerlerine Allah’ın adını anın. Yanları yere yaslandığı vakitte onlardan yiyin. Kanaat edip istemeyenlerede, isteyenede yedirin. Böylece onları sizin buyruğunuza verdik ki, şükredesiniz.
Yine HAC suresinin 37 ci ayetinde elbette onların etleri ve kanları Allah’a ulaşmayacaktır. Ancak O’na sizin takvanız erişecektir. Onları bu şekilde sizin buyruğunuza verdik ki, size yolunu gösterdiğinden dolayı,Allah’ı tekbir ile yüceltesiniz.(Ey MUHAMMET) vazifelerini güzelce yapan iyilik sevenleri müjdele.
KEVSER suresi 2.ci ayeti ise:Öyleyse Rabb’ın için namaz kıl ve kurban kes emri yer almaktadır. HAC suresinin 34 cü ayatinde, Biz her ümmete (kurban kesmeye uygun) hayvan cinsinden kendilerine rızık olarak verdiklerimiz üzerine Allah’ın adını ansınlar diye, kurban kesmeyi gerekli kıldık.
KURAN’ı KERİM’in bazı surelerinde kurban ile ilğili açılamalardan bahsedilmekte olup, bu ayetler genelde şunlardır. Bakara suresi 196 cı ayet,Al’i İmran suresi 183 cü ayet,Maide suresi 27-95-97 ayetleri,Fetih suresi 25 ci ayetlerini söyleyebiliriz.

Kurban islamdaki sosyal yardımlaşma ve dayanışmanın en güzel örneğidir. Fakirlere kurban eti verilmesi ondan yararlandırılması Allah’ın hoşnutluğunun kazanılmasına vesile olan bir ibadettir. Kurban bir gelenek,örf değildir. Kitap ve sünnetle meşruiyeti sabit olan bir ibadettir.
Kurban kesmek mukim olan(yani yerleşik) sadaka’i fıtır nisabına malik olan her Müslüman kadın ve erkek için vaciptir. Müslüman olmayan,seferde olan,fakir olanlara vacip değildir. Hanefi mezhebinin kurucusu İmam’ı Azama göre kurban vaciptir.Bir sünnet veya farz ibadeti değildir.Kurban kesmekte aynen zekat gibi hicretin ikinci yılında meşru kılınmıştır.
.Cahiliye zamanında Hz. MUHAMMET Mekke’den-Medine’ye hicretinin ikinci yılında insanların iki gün eğlence yaptıklarını görünce şöyle uyarmıştır. Bunları bırakınız sizlere Ramazan ve Kurban bayramlarını müjdeliyorum. Bu günlerde eğleniniz.Allah’a şükrediniz.Bu günler sizin bayramınız .bu günlerde eğleniniz hadisi ile bildirilmiştir. İşte Bayramları meşruluğu böyle olmuştur. O günden bu güne İslam dünyasında coşku ile kutlanmaktadır.
Bayramlarda kılınan namazlarda Cuma şarları gibidir. Fakat cuma namazı farzdır. Bayramlarda kılınan namazlar ise vaciptir. Cenab-ı Allah hepimizi nice bayramlara sıhhat ve mutluluk içinde ulaştırsın.

Durmuş KARABAĞLI