Her başlangıcın bir öyküsü olduğu gibi ‘’KELEBEK TERBİYECİSİ’’ isimli kitabımın da bir öyküsü var. Bir görevi, bir sorumluluğu üslenmek adına yazdım bu kitabı. Bu sorumluluğu bana kimin yüklediği sorusunu sormayın sakın! Çünkü bu soruya vereceğim cevap sizi üzebilir.
Yaşadığımız dünyada geçmişimizle ne kadar öğünsek azdır. Ancak lise yıllarımda fizik, kimya ya da başka alanlardaki kanunların yabancı isimlerle anılışını duydukça ‘’Türkler hiçbir şey bulmamışlar mı?’’ sorusunu sorardım kendime, öğretmenlerime. Üniversite yıllarımda Türkçe okuduğum kitaplarda da Türk bilim adamı isimlerine çok rastlamadım. Orta Doğu Teknik Üniversitesinde okurken Mc Cabe’in Unit Operations kitabında Mass Transfer dersini alırken ‘’Ergun Equation’’ ‘la karşılaştım. O formül bir harikaydı. Tam 22 sembol içeren bir formüldü? Ergun adını görür görmez Rahmetli Prof. Dr. Tarık Somer hocama Ergun’un Türk olup olmadığını sordum. Tarık Somer hocam Unit Operations kitabında altı tane daha Türk Mühendis ismi olduğunu söyledi. O zamana kadar Türkler için kafamda oluşturduğum uyuşuk, bilimden anlamaz ifadesi birden bire değişti. Bir gün dünyada ilk olan bir açıklamaya imza atmayı hedefledim kendi kendime. Uzun zaman ne bulabilirim, kendi kendime neyi geliştiririm sorusunu sordum. Bir gün tesadüfen, ya da şartlar gereği mühendislikten öğretmenliğe terfi ettim. Terfi ettim diyorum çünkü benim anladığım anlamda öğretmenlik kutsal bir meslek. Ancak, bugün kaç öğretmenim öğretmenliği benim düşündüğüm anlamda yapıyor? Her öğretmen arkadaşımın kendine ‘’Ben gerçekten öğretmenlik yapıyor muyum?’’ sorusunu sorması gerekiyor.
Ben yine Kelebek Terbiyecisi kitabımın çıkış öyküsüne döneyim.
Az bilince, hangi konuya bakarsan bak sanki her şey bulunmuş gibi, biliniyor gibi görünüyor. Oysa hiç de düşündüğümüz gibi değil. Hatta tam tersi burnumuzun hemen önünü görmüyoruz. Olayı, yere düşen üzeri hafifçe tozlanmış madeni para örneğine benzetirseniz dikkatli bakmayınca göremediğiniz gibi bir durumla karşı karşıya olduğunuzu fark edersiniz. O madeni parayı görebilmek için doğru bakmayı bilmenin gerekli olduğunu görürsünüz.
Bilimde istisnalar olmaz. Bir kanunun bazı noktaları özel durumlarla açıklanmaz, ya da açıklanmamalı. Eğer öyle bir durum ortaya çıkıyorsa kanun sorgulanmalı.
Eğitim sistemindeki öğrenme başarısını en yüksek %37 ölçüyorsa pedagoji bilimi sorgulanmalı, yeniden yapılandırılmalı. Hem de var olanın üzerine değil, bu bilim sil baştan ele alınmalı. Bugün maalesef, dünyada resmi ölçülmüş en yüksek öğretme başarısı %37 olan pedagoji bilminden vazgeçemiyoruz. Bu başarının ülkemizdeki yansımasının %7’ler civarında olduğunu görüyoruz.
Ey velim! Velinimetim velim, eğer öğrenmenin %80’i görme algısıyla gerçekleşiyorsa, işitme algısının öğretmedeki payı da %7 ise, eğitim öğretimin yükünün %90’dan daha fazlası işitme algısı üzerine yüklenmişse, öğrenme başarısının da %7’den daha fazlasını beklemek hayal olmaz mı? Sizce?
Yine başka bir önemli nokta; kişilik gelişiminin %50’sinin 4 yaşa kadar, %25’lik kısmın da 4-7 yaşlar arasında geliştiği biliniyor. Yani daha okula gitmeden kişilik gelişiminin %75’i tamamlanan çocuğun ilk öğretmeni kim? Anne elbette! Peki, ilk öğretmen olan anneye öğretmenlikle ilgili bir eğitim veriliyor mu? Annenin pedagojik yeterliliği var mı? Annenin karşılaşacağı sorunlar neler?
Sorunun çözümünde anne en baştan itibaren yalnız kaldığı gibi çevreden gelen yanlış etkileşimleri yok etmeye çalışıyor. Yani annenin hem sorun çözme yeteneği yok, hem de sorun çevre tarafından daha karmaşık hale getiriliyor.
İşte bu durumu görerek duyarlı bir eğitimci olmam, umudumuz olan çocuklarımızın geleceğini doğru yapılandırmam, bir bilgi toplumu yaratmak için belki de ilk sağlam adım olan bu kitabı annelere ithafen yazmış bulunuyorum.
Bu arada titizlikle belirtmeliyim ki, yıllardır uyguladığımız eğitim sistemi çocuklarımızın yaratıcılığını yok etmekle kalmayıp, onları güvensiz bir duruma düşürüyor. Korku dolu, kendine güvensiz, üretimden kopan, hazıra konan bir gençlik türü yaratıyoruz. Bu gününü yaşayan gençliğin sorunu değil, bu biz büyüklerin bir sorunudur. Yani gençliğe doğru rehberlik yapılmazsa varılacak nokta da burasıdır. Bu noktada veliler de, öğretmenler de sınıfta kalmıştır.

‘’KELEBEK TERBİYECİSİ’’ isimli kitabımın bilgi toplumu yaratılması yönünde dikkat çektiği konulara kısaca bir göz atalım:
Bir bebek 300 milyar sinir hücresiyle dünyaya geliyor. Bunlardan 200 milyar tanesi öğrenmede görev alamadığı için ölüyor. Algı zenginleştirmesi yapılarak ölen sinir hücrelerinden sadece %10’u sağlıklı tutulabilse bile insan zekâsı bugün olduğunun çok üzerinde bir üretkenliğe ulaşır.
Kaldı ki sinir hücrelerinin ölümleri engellenemese bile sinir hücreleri arasında oluşabilecek ağ örgüsü sayısını arttırarak da insan zekâsı inanamayacağımız kapasitelere ulaştırılabilir. Sinir hücreleri arasında akı kanallarının oluşmaya başlaması, bebeğin embriyo döneminden başlar. Bu da annenin konuyla ilgili bilgilendirilmesi gerekliliğini ortaya koyar ki bu konuda herhangi bir esere rastladığımı söyleyemem.
Üçüncü önemli nokta ise sinir hücrelerinin eşleşmesi için vücuda yüklenilmesi gereken enerjidir. Anne gebelik sürecinden başlayarak çocukta sinir hücrelerinin yeterli hareketi sağlayabilmesi için günde en az beş porsiyon mevsim meyvesi yemesi gerekmektedir. Eğitimde başarı sağlanamayışının önemli nedenlerinden birisi beyindeki sinir hücrelerinin gereksinimi olan besinlerin göz ardı edilmesidir.
Başka bir önemli ayrıntı ise metabolizma faaliyetlerinin öğrenme için uygun zamanının bilinmesidir.
Kitapta dikkat çektiğim çok önemli bir nokta ise tüm sorunlara hücre bilinci fikriyle yaklaşılması gerektiğidir. Bu fikir sorunların kolay çözümüne yardımcı olacak önemli bir ayrıntıdır.
Eğitim sisteminin bozuk olduğu her platformda yıllardır dile getirilir. Bir problemin çözümünün birinci adımı sorunun doğru bir biçimde tanımlanmasıdır. ‘’KELEBEK TERBİYECİSİ’’ kitabında sorun şöyle tanımlanıyor.’’ Eğer öğretmenin söyledikleri, öğrencinin belleğinde yoksa öğrenme gerçekleşmez.’’ Çözüm ise ‘’ öğretmen, öğretirken öğrencinin belleğinde var olan sözcükleri seçer, eğer sözcükler öğrencinin belleğinde yoksa çağdaş teknolojileri de kullanarak sözcüklerle görüntüleri birebir örtüştürerek sorunu çözer.’’ Bugün bu açıklamanın araştırması Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesince yapılmaktadır.
Anneler için bir başucu kitabı özelliği taşıyan ‘’ KELEBEK TERBİYECİSİ’’ bir araştırma kitabı özelliğinde olsa da araştırmaların pek çoğu kendi kişisel çabalarımla gerçekleştirdiğim araştırmalardır, özgündür, benim bizzat kendime aittir.

Sizden bir bilgi toplumu yaratmak için bu yazıyı ulaşabildiğiniz kadar insana ulaştırmanızı rica edeceğim….
SAYGILARIMLA…
TÜM CANLILARI ÇOK SEVİYORUM…..
Mustafa KOCA
Kimya Mühendisi (ODTÜ)