[ kalin ] Büyük önder Atatürk’ün ,hususi vagonunda yurt gezilerinde söylediği “YAVER ŞU SEVDİĞİM ŞARKIYI ÇAL “ sözünde adı geçen şarkıları hatırlayarak,musiki aşkında gizlenen sevgisini,duygu ve düşüncelerini görebiliriz.
İlk defa rayların türküsü-şarkısı olarak, 1856 yılında İzmir-Aydın demir yolu hattında kulağımıza çalınan “KARA TREN “ türküsü, insanımızın sözünü,özünü, özlemini,sevgisini, yavuklusunu, ayrılığını,beklentisini,sevincini,umudunu,ninnisini,ağıtını ve dağımızı- taşımızı seslendirmekteydi.
O sesi Anadolu’nun her yanına yaymak için,Cumhuriyetimizin öncüleri ve idealist insanları , deldikleri her dağın, açtıkları her tünelin,yaptıkları her köprünün ve yokluklar içinde yarattıkları sanayi yatırımlarının , yurdun dört köşesine ördükleri demir ağların ülkemizi mamur hale getirmesinden duydukları mutluluğu türkülerle-şarkılarla dile getirmekteydiler.
Kurtuluş Savaşı yıllarında kalpaklı komutanı , yurdun her köşesine bir kalpaklı teknisyenin kullandığı “Beyaz Tren” sevgiyle,heyecanla,hevesle,umutla ve aşkla taşımaktaydı.
Gazi Mustafa Kemal, hususi vagonunda yurt gezilerinde,bir yandan rayların şarkısını,bir yandan vatandaşların dertlerini dinliyor , yüreğini yurt ve insan sevgisiyle dolduruyordu.
O şarkılara ait taş plaklar bu gün demir yolları müzesinde saklanmakta ve CD’lere aktarılmış bulunmaktadır.Bunlardan kısa örnekler ve bilgiler vererek, “Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir” diyen Atamızın musiki sevgisini ve bilgisini aktarmak istiyorum.
Atatürk’ün ,”Buyurun bir gazel okuyun” dediği Hafız Yaşar, aşağıda ilk satırları bulunan gazeli okur:
“Ya Rab ! Ne eksilir deryâyı izzetinden
Peymâne-i vücuda zehrâp katmasaydın”
(Ya Rab! Ne eksilirdi senin ululuk denizinden
Vücut kadehine zehirli acı suları doldurmasaydın)
Uzun yıllar faaliyetlerini Dolma Bahçe Sarayı’nda sürdüren “ Muzikay-ı Hümayun,” 1924 yılında Ankara’ya taşınır ve” Riyaset-i Cumhur Musiki Heyeti” adını alır.
Beste ve güftesi Hasan Ali Yücel’e ait “ SEN BEZMİMİZE GELDİĞİN AKŞAM NELER OLMAZ” şarkıyı (Suzinak) bu fasıl heyeti seslendirir.
“Sen bezmimize geldiğin akşam neler olmaz
Aşkın beni sermest ediyorken keder olmaz
Ölsem de senin uğruna canım heder olmaz
Sen saçlarını döktün akşam seher olmaz “
CANA RAKİBİ HANDAN EDERSİN(Giriftzen Asım Bey’e ait)
“Cana rakibi handan edersin
Ben binavayı giryan edersin
Biganelerle ünsiyet etme
Bana cihanı zindan edersin”
Atatürk’ün çok sevdiği bazı gazelleri Hafız Yaşar okur.
“Seni kim görse der-ununda muhabbet uyanır.
Piş-i çeşminde Melahat güneşi doğdu sanır
En güzel nazlı tenin ben bile senden utanır
Bu ne Behçet ne sabahat buna can mı dayanır
Bir meleksin sana insan deseler kim inanır”
Atamızın en çok sevdiği türküler de vardır:
“Allı Yemeni” türküsünü Münir Nurettin söylemiştir.
Çocukluğunun geçtiği Rumeli bölgesi havalarından çok etkilenmiştir.
“Şahane gözler şahane
Hüsnüne yoktur bahane
Süleyman olsan cihane
Gönül eğlenmiyor asla
Akan sular,şarap olsa
Uçan kuşlar kebap olsa
Meyhaneler şarap olsa
Gönül eğlenmiyor asla”
Sevilen diğer eserlerin başlıkları şöyle :
“Dağlar dağlar viran dağlar”
“köşküm var deryaya karşı “
“Yine de kaynadı coştu dağların taşı”
“gözüne sürme çekmiş”
“Yıllar”
“Hala yaşıyor kalbini en gizi yerinde”
“Yalaova Şarkısı”
“Sahilde saba rüzgârı ağlarken uyan sen”
“Ruhumda bu şeb hicr-i visalin yanıyorken”
“Söğüt zeybeği”
Atatürk, bir davette bu zeybek çalındığı zaman,ayağa kalkarak zarif figürleri ve zarif endamı ile zeybek oyununu eşsiz bir şekilde oynar.
Ütün fırtınalar arasında yaşamında musikiye özel yer veren ve onunla dinlenen Atatürk, her alanda olduğu gibi bu alanda da örnek olmuş ve “Bizim gerçek müziğimiz Anadolu halkında işitilebilir” demiştir.


YAHYA AKSOY