Yakın tarihimizde kaybettiğimiz değerlerden biri olan şair 1928 yılında, Kelbecer’e bağlı Akçakent’ te doğdu.
Çoçukluğundan itibaren Kürt Tarihi ve Edebiyatıyla ilgilenmeye başladı.

Ortaöğrenimini tamamladıkdan sonra, Azerbaycan Yüksek Öğretmen Okulu, ardından da Bakü’deki Azerbeycan Parti Yüksek Okulu Pedegoji Fakültesinden mezun oldu.
Kelberce’de gazete editörlüğünden sonra, konsomol gençlik önderliği, okul müdürlüğü, ilçe eğitim müdürlüğü, müze müdürlüğü ve valilik yaptı.
Aynı dönemde öğretmenliğe devam etti.bu süreçte öğrencileri Sovyetler Birliği genelinde düzenlenen ‘’ Sosyalist yarışma’’ da birinci oldular.
Ardından kendisine önerilen Bakü Üniversitesi Rektörlüğünü Kelberce’den ayrılmak istemediği için kabul etmedi.

Ermenistan ordusunun 1993 yılında, bu bölgeye yönelik işgali sonucunda Bakü’ye göç etmek zorunda kaldı.
Şiirlerinde kullandığı dil Azerice ve Kürtçeydi.
Cegerxwîn’ in şiirleri üzerine doktora çalışması yapmış ve bu tezi ‘’Xalqın Şairi’’ başlığıyla kitap olarak yayınlamıştır.

Babe Raxé Hemedanî. Baba Tahiré Uryan, Elî Herîrî, Feqiyé Teyran, Melayé Cizîrî, Hejar ve Goran gibi kürt şairlerin eserlerini Azerice’ye çeviri yapmış olup yine Ehmedé Xanî’ nin Mem u Zîn’ ini Azerice’ye çevirip yayınlamıştır.

1978 yılında Kürtçülük suçlamasıyla 4 yıl süren hapis sürecinde, Lal Qız adlı Azerice bir şiir kitabı kaleme alıp, kürt tarihi konu edilmiştir.
Kafkas Kürtleri arasında ‘’ canlı kütüphane’’ olarak anılan şairin, özel kütaphanesinde 3 bini Kürtçe olmak üzere 20 bin kitap bulunmaktaydı.

Şair 20 mayıs 2005 tarihinde ebedi yolculuğuna çıkarken ardında kürt tarihine büyük miraslar bırakmıştır.


Bûye

É derdén me béjimarin,
Şuxulén me dijwar bûye.
Li warén xwe em béwarin,
Li nav dijmin navdar bûye.

Çima îro gelé mérxas
Maye tezî, maye péxas
Lawén egid, xortén gernas
Bo neyarra beytar bûye.

Millet maye gelek ki paş,
Em rebenini dijmin qellaş.
Gel hûr dibe li bin beraş,
Bé ziman û bézar bûye.

Şamîl, pir meke fikir
Alîyé gel her çax bigir.
Şikir şikir hezar şikir,
Feryarén me dîdar bûye.

Şamîl Esgérov



Türkçesi ( olmuş)

Sayılmaz dertlerimiz,
Çok çetin olmuş işimiz.
Vatanımızda yersiz yurtsuz kalmışız
Duyulmuş düşman içinde.

Neden bugün bu yiğit halk
Yalınayak çırılçıplak kalmış
Yiğit oğullar gel bak,
Düşmanlara köle olmuş.

Millet çok geride kalmış
Düşman kalleş, bizse zavallı
Halk en diplerde ufaldı,
Dilsiz ve mecalsiz kalmış.

Şamil, fazla düşünme,
Her zaman halkını tut.
Binlerce şükür olsun,
Yiğitlerimiz göz olmuş.


Çeviride yanlışlarım olduysa kusura bakmayın arkadaşlar elimden geldiğince gayret ettim..
Devam edecek…