İznik Gölünde Suyun çekilmesi ile birlikte gölün içinde batan, kaybolan eşyalar, tarihi yapılar ve Askeri mühimmatlar ortaya çıkmaya devam ediyor. Gerek Küresel ısınma, gerekse Fabrikalara verilen su sebebi ile gölde ki çekilmeler korkutucu seviyelere geldi maalesef...

ORHANGAZİ’DE YUNAN İŞGALİ 1920

Aslında pek yazmayı sevmediğim bir olay Orhangazi’nin işgali bir çok acı hatıra ile dolu günler, En trajik hadise ise Yunan Birliklerinin ilerleyişi esnasında yaşananlar, Gemlik’te Yunan Bayrağı açılarak yapılan yürüyüşün resimleri arşivde durmakta, Karsak Boğazında yaşanan hadiselerin yanında İlk Karakol yeri Boğazı geçince Gedelek yakınlarında kurulan İngiliz Karakolu’dur. Bölgenin işgalini perde arkasından yöneten İngilizler Alman yapımı Silahları ve Topları Yunanlara tedarik eden ülkedir. İznik gölünde bulunan batık top mermileri işte bu mermiler.

1920 YAZ TAARRUZU

1920 Yunan Yaz Taarruzu, İngiliz kuvvetleri tarafından desteklenen Yunan ordusunun, Marmara Denizi’nin güney bölgesini ve Ege Bölgesi’ni, Ankara’daki geçici Büyük Millet Meclisi Hükûmeti’ne bağlı Kuvâ-yi Milliye’den ele geçirmek için yaptığı taarruzdur.

Buna ek olarak, Anadolu’daki direniş hareketini ezmeye çalışan İstanbul’daki Osmanlı Hükûmeti’ne bağlı Kuvâ-yi İnzibâtiye tarafından Yunan ve İngiliz kuvvetleri desteklendi. Taarruz, Batı Cephesi’nin bir parçasıydı ve İngiliz birliklerinin ilerleyen Yunan ordusuna yardım ettiği birkaç angajmandan biriydi. İngiliz askerleri aktif olarak Marmara Denizi kıyı kasabalarını işgal etti. İtilaf Devletleri’nin onayı ile Yunanlar, 22 Haziran 1920’de saldırıya başladı ve ’Milne Hattı’nı geçti.
’Milne Hattı’, Paris’te ortaya konan Yunanistan ile Türkiye arasındaki sınır çizgisi oldu.
Batı Anadolu’da az sayıda ve kötü donanımlı birlikleri olduğu için Türklerin direnci sınırlıydı.[8] Doğu ve güney cephelerinde de meşguldüler. Birtakım muhalefetin ardından, Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle Eskişehir’e çekildiler. Bursa Belediye Binası önünde toplanan İngiliz destekli Padişah yanlıları padişaha bağlılık mitingi bile yaptılar, Yunan Ordusu’nun Sakarya Nehri, Eskişehir, Gediz civarında ki Silah sevkiyatları yanı sıra Marmara Gemlik İmralı Hattında ki sevkiyatları devam ediyordu. Orhangazi, Gemlik, Yalova işgali sürer iken Topçu bataryalarını ilerletmelerini Yunan arşivinde ki görüntüler ile belgeledim. Arşiv kayıtlarını sosyal medya platformlarımda yayınladım. Özellikle Üreğli Yeni Köy Hattında olduğunu bildiğimiz karargah için güvenli yollardan silah sevkiyatlarında göl de bulunan patlamamış top mermileri bariz kanıtlar sunmakta hatta ben çocuk iken rahmetli Yörük mehmet amca İstikham tepeye yakın bir yerde çadır yeri kazar iken oda bir top mermisi bulur ve top mermisini ateş yakarak ısınma yolu ile patlatır.
Bunu neden anlattım çünkü daha çok var bu toplardan. Çanakkale cephesinde bile halen bu toplardan çıkmakta.
İznik Gölü kenarında bulunan top mermileri Alman menşeli olması ise İngilizlerin Yunanlar için Almanlardan aldığı mühimmatlar olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır. Silah Sanayisi en gelişmiş ülkelerin başında o dönem Şüphesiz Almanlar gelmektedir. İşte bu silah ve mühimmat sevkiyatları Göl üzerinden Çevre köylere ve İznik ilçesine sevk ediliyordu. Dönemin Kuva-yi Milliye ve Türk çeteleri ile çarpışmalarda yaşanmıştır.

ÇÖZÜLME SÜRECİNDE ORHANGAZİ

İşgalden çok önceleri paylaşım savaşı başlamadan evvel önemli ve stratejik yerlerden biri olan Orhangazi’ye İngiliz karakolları kurulmuştu.(15 Ekim 1919) Bu karakollar farklı kaynaklara göre 5 Ağustos,25 Ağustos, veya 7 Eylül’de yerini Yunan ordusuna bırakarak çekildi.Yunan ordusunun gelişi sonun başlangıcı oluyordu.Yunan ordusunun gelişiyle yöredeki Ermeni ve Rum çeteleri başlıyordu ki;Katliamları geçtiğimiz yazılarımda bahsetmiştim...
Bu katliamların önüne geçebilmek ve bazı kendini bilmezlerde fırsattan istifade etmek için çeteleşme yoluna baş vurdu ve Milis güçler kuruldu ki bazıları şunlar;İdris kaptan çetesi,Kuzeyde Yalova dolaylarında Kara İbo çetesiki bu adam bir direnişçi değil bir eşkiyadır,Yenişehir ve İznik dolaylarında Gökbayrak Cemal Müfrezesi faaldi.

Ancak ilçede Müdafa-i Hukuk öğretisini yayan ve temsil eden şubenin sorumlusu Bahaeddin bey’di,Yanında Ahmet Derviş bey(TARAKÇIOĞLU) ve Refik bey (ATAY) vardı.(1)
İşte böyle bir ortamda Türk kurtuluş savaşı verildi. En son olarak Kocaeli Gruplar Komutanı olan Halit paşa Mustafa Kemal Atatürk’ten aldığı emir gereğini yaparak Yunan Komutanlarını dahi esir alarak Mudanya önlerine kadar önüne kattığı Yunanları Yalova, Orhangazi, Gemlik ve Mudanya’ya kadar kovalamıştır. Gelin görün ki Mudanya’da adına Mahalle olan Halit paşamıza Orhangazi’de vefasızlık yapılmıştır. Bir parka dahi ismi verilmemiş, Bu paşamıza teşekkür yerine vefasızlık gösterilmiştir. Defaatle yazdığımız konuyu bazı tarih cühelaları engellemiştir.

SON SÖZ
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında yaşanan acı pek çok olay yaşanmıştır. Katliamları Kızıl Haç Komitesi yerinde tespit ederek kayda almış, yerinde tespit etmiş hatta katliam yerlerini Refik Atay bey göstermiştir. İşte böyle acı olaylardan sonra Genç Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulmuştur. Halen Cumhuriyet’in değerini bilemeyenlere bir kez daha hatırlatmış olduk.
19 MAYIS ATATÜRK’Ü ANMA, GENÇLİK VE SPOR BAYRAMI KUT’LU OLSUN.
NE MUTLU TÜRK’ÜM DİYENE!
Kaynak (1) :İşgalden kurtuluşa Bursa Yılmaz AKKLILIÇ

Not: Bu makale 19 Mayıs 2025 Pazartesi günü Orhangazi tv’de ve Orhangazi Lider gazetesinde tefrika edilmiştir.