İnsan yetiştirmek, yalnızca bilgi aktarmakla sınırlı olmayan, aynı zamanda karakter inşa etmek, değerleri aşılamak ve bireyin ruhsal gelişimine rehberlik etmeyi içeren derin bir süreçtir. Bu süreç, bir bahçıvanın narin bir çiçeği sevgiyle büyütmesine ya da bir terbiyecinin sabırla, anlayışla ve sevgiyle bir canlıyı eğitmesine benzetilebilir.

Bakarken görmeyi başaran, karşısındaki canlının doğasını anlar, ona uygun yöntemler geliştirir, sabırla yaklaşır ve her aşamada empati kurar. İnsan yetiştirirken de aynı hassasiyet gerekir. Çocuklar ve gençler, şekillenmeye açık ham birer cevher gibidir. Onlara yaklaşımımızda sabır, sevgi ve anlayış temel taşlarımız olmalıdır. Bilgi vermek kolaydır; zor olan, o bilginin bireyin karakterine işlemesini sağlamak ve onu bir yaşam felsefesine dönüştürmektir.

Ancak burada temel bir soru ortaya çıkar: İnsan yetiştirmek ne içindir ve kim için olmalıdır? Birey, yalnızca topluma faydalı olmak adına mı yetiştirilmelidir, yoksa kendi eşsiz benliğini bulması için mi? Bir insanı eğitirken ona hazır kalıplar sunmak mı, yoksa kendi yolunu keşfetmesine rehberlik etmek mi daha değerlidir? Şair Sezai Karakoç’un dizeleri bu noktada anlam kazanır:

"İnsanı yücelt ki devlet yücelsin,
İnsanı yücelt ki insanlık yücelsin."

Bu bakış açısıyla, insan yalnızca ailesinin, toplumunun veya kültürünün bir yansıması olarak yetiştirilmemeli, aynı zamanda doğuştan getirdiği eşsiz potansiyeli keşfetmesi için de desteklenmelidir. Onun yolculuğu, ebeveynlerinin ya da eğitmenlerinin çizdiği sınırlardan ibaret olmamalıdır. Aksine, her birey kendi dünyasını inşa edecek kadar özgür bırakılmalı ve bu süreçte ona rehberlik edilmelidir.

Bir öğretmen, ebeveyn ya da rehber olarak, bireyin potansiyelini keşfetmesine yardımcı olurken aynı zamanda onun özgüvenini desteklemeli, merak duygusunu canlı tutmalı ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmelidir. İnsan yetiştirmek, bireyin sadece dış dünyayla değil, kendi iç dünyasıyla da sağlıklı bir ilişki kurmasına katkı sağlamaktır.

Sonuç olarak, insan yetiştirmek bir sanattır; sevgiyle, sabırla ve anlayışla işlenmesi gereken bir sanat. Bu yolculukta rehberlik eden kişi, bazen bir öğretmen, bazen bir arkadaş, bazen de sessiz bir destekçi olur. Çünkü her bireyin gelişim yolculuğu eşsizdir ve bu yolculukta en değerli armağan, ona gösterilen samimi ilgidir. Tıpkı Friedrich Nietzsche’nin yazdığı gibi:
"İnsanın büyüklüğü, bir köprü olmasıdır, bir amaç değil."

İnsan yetiştirirken onu geçmişin zincirlerine hapsetmek yerine, geleceğin sonsuz ihtimallerine yönlendirmek gerekir. Çünkü her birey, dünyaya bambaşka, eşsiz ve yeni bir ışık getirme potansiyeline sahiptir.
Kasım 2025