Bir zamanlar, Arap ahırlarından birinde bir grup eşek yaşardı. Bir gün, bir yavru eşek yemek yemeyi reddetti ve vücudu zayıfladı, kulakları sarktı ve neredeyse yere düşecek kadar güçsüzleşti.
Baba eşek, oğlunun durumunun her geçen gün kötüleştiğini fark etti ve nedenini anlamak istedi.
Oğlunun yanına onunla konuşmak için geldi ve kötüleşen fiziksel ve ruhsal durumunu anlamaya çalıştı.
Ona sordu: "Neyin var oğlum? Sana en iyi arpayı getirdim ama hala yemeyi reddediyorsun. Bana neyin var onu söyle? Neden kendine bunu yapıyorsun? Seni rahatsız eden biri mi var?"
Oğlu başını kaldırdı ve babasına şöyle dedi: "Evet baba, insanlar..."
Baba eşek şaşırdı ve oğluna sordu: "İnsanların neyi var oğlum?"
Oğlu cevap verdi:
"Biz eşeklerle alay ediyorlar. Her biri kötü bir şey yaptığında ona ’eşek’ diyorlar. Biz gerçekten böyle miyiz? Aptallarını eşek olarak tanımlıyorlar ama biz böyle değiliz baba. Biz yorulmadan çalışırız, anlarız ve duygularımız var."
Baba eşek, oğlunun bu kötü durumunda nasıl cevap vereceğini bilemedi, ama kulaklarını sağa sola hareket ettirerek oğlunu ikna etmeye çalıştı.
"Oğlum, insanlar Tanrı tarafından yaratılmış ve diğer yaratıklardan üstün kılınmışlardır, ama kendilerine çok zarar verdiler ve bize, eşeklere de zarar vermeye başladılar!
Örneğin, hayatında hiç kardeşinin parasını çalan bir eşek gördün mü? Diğer eşeklere sadece zayıf oldukları veya söylediklerini beğenmedikleri için işkence eden bir eşek gördün mü? Renk, cinsiyet ve dil ayrımcılığı yapan bir eşek gördün mü? Neden toplandıklarını bilmeyen eşeklerin zirvesini duydun mu? Amerikalı eşeklerin, arpa elde etmek için Arap eşekleri öldürmeyi planladığını duydun mu? Yabancı bir ülkeye ajanlık yapan ve kendi ülkesindeki eşeklere karşı komplo kuran bir eşek gördün mü? Ailesini mezhepsel temelde ayıran bir eşek gördün mü? Tabi ki, eşekler dünyasında böyle insanlık suçları duymadın!"
Ama insanlar, yaratılışlarının hikmetini bilmiyorlar ve buna göre hareket etmiyorlar. Bu yüzden oğlum, eşek aklını kullanmanı istiyorum ve başımı ve annenin başını yüksek tutmanı istiyorum. Sen "Eşek oğlu eşek olarak kal."
"Oğlum, bırak ne derlerse desinler. Bizim için gurur kaynağı olan şey; " yalan söylemememiz, öldürmememiz, çalmamamız, dedikodu yapmamamız, küfretmememiz ve yaralı ve ölüler arasında sevinçle dans etmememizdir."
Bu sözler oğul eşeği etkiledi ve arpayı yemeye başladı ve şöyle dedi: "Evet baba, senin gibi kalacağım. Eşek oğlu eşek olmaktan gurur duyacağım ve toprak olacağım, insan ve maddesel değerlerinin yakıt olduğu cehenneme girmeyeceğim."

(Iraklı şair Ahmed Matar tarafından yazılmıştır!)

Kıssadan hisse o ki eşek olan kim insan olan kim ?