Artık totem, groteskti büyülü dünyanın simge taşıyıcısıdır. Fiziki ya da doğal ortam ile içsel dünyayı sınırsız bir Hüdai Nabi çevre olmaktan çıkartıp çevreyi izole alan kılması nedenle totem; groteskti ligin gerçeği hayalden ayıramama halinin de bengisiydi.

Totem paylaşılamayanı paylaş edendi. Komikle ciddi olanın kolektif alana geçiş yaptığı bir araf durumdu. Totem bu anlayışla kolektif alanlı avcı toplayıcı dünya içine geçişte geçiş dönemi olmanın figürüdür de.

Groteskti totem düşünce olarak ciddi olanı komikleştirir. Komik olanı ciddi olarak ele aldırıp, belki de yaşanmaz olabilen dünyayı böylece yaşanır kılabilmektedir.

Totemin geçiş dönemi figürü olmasındaki en önemli geçiş dönemi özelliği şunlardır. İzole ve kolektif bir sosyolojik alanla, herkesle herkesin olan, ortaklaşa kaynakları olan, izole bir coğrafi alan yalıtmasını ortaya koymuş olmasıdır.

İşte böylece totem; içimizdeki çıvlamalı kopya totemi büyüklük ile dışımızdaki hem sosyolojik ve hem de coğrafi alanla sınırlı tutulan somut dünyaya yeni bir eylem, yeni bir söylem ve yeni bir düşünce alanı açma aktiviteli kopyalamalardır.

Totem: içselimiz de bulunmakla groteskti olup; dolu dizgin olan içsel çıvlamaları (kopyadan büyümeleri), dıştaki sosyolojik ve somut çevre olan totem alanla çıvlamayı kesip durduran, çıvlamayı sınırlayan bir karakterdir de.

İçsel totemin sonsuz olması, içsel çıvlamalarla kartopu benzeri döngüler içinde her biri bir kartopu bölünmesinden kopya parçalar olmasıdır. Kartopu giderek büyürken, büyüklük merkezin taşıyamayacağı bir devasa oluşa erişir.

Belli bir büyüklüğe erişen groteskilik (veya merkezin taşıyamayacağı büyüklüğe erişen groteskilik) dağılır, parçalanır. Parçaların her biri yeniden büyür. Gölgeleri oluşur. Bu durum da kendi parçalarında büyüyen kuruntuları veya kendi parçalarında büyüyen bir bir kendi evhamlarını oluşmasıdır.

Her bir evham ya da kuruntu, kendi içsel kopyalarından birer kopyadırlar. Gölgeden, gölge yansımalardır. Totemin güzelliği sıfırdan bir inşa yapması ve kişileri birbirine yakınsatıcı anlayış ve iş birliği içinde, kolektif bir alan kurmasıdır.

Aslında kişileri birbirine kardeş olarak yakınsatır, ait eştirir bir tutum içinde olan totem bu haliyle transfer emeklerin ortaya çıkışında en büyük etkenidir.

Yine totem, geleceğin farkında değildi. Veya totem gibi bir neden yol açacağı sonucundan habersizdi. Totem alanlı kulvarın açacağı yeni eylemli, yeni söylemli düşünce alanın farkında değildi.

Neydi totemin kendi eyleminden ötürü farkında olamayacağı bu sonuç?

Totemin yakınsatıcı, sınırlayıcı, ortaklaştırışı ve transfer emekler üzerinde ortak birim zamanı ortaya koyucu bu tutumu ile geleceğin ve kendi paydaşlı kulvarının "üreten ilişki tohumlarını" kendi bağrında taşıyan dünyaya dönüşecek olan" her bir yol adımlarını bağrında taşıyor olmasıydı. Bunun böyle olduğunu ancak biz görüyorduk.

Bundan ötürüdür ki totem düşünce şu veciz sözü ortaya koymuştur. Hiçbir gelişme, olgu, olay ve düşünme olmasın ki kendi yol adımları, kendi öncesinin koşullar içinde var olmasındı (uç vermiş olmasındı).

Bu nedenle köleci sistem, kolektif sistem içinde birikimlerin ve birikimli liginin süreklilik kazanmasıyla önce mülk sahipliğine gidecek olan düşünceyi kolektif sistem içinde yeşertip, uç verdirtmişti.

Totem düşünceli kolektif kulvarın kolektif sistem birikimli artık değerlerin kişi düşünce ve eylem dünyası içine farklı kopyalar biçiminde yansıması nedenle totem düşünce; geleceğin ne olduğunu ve gelecekte ne olacağını bu aşamayla bilmezdi. Ve kendi sonrasına yol açmakla bilemediği köleci düşünce; kolektif alanın kendi bağrına kendi ektiği kopya filizlenmelerdi.