"Şöyle bir bak, bütün yaşayanlar ölüyor yaşamana bak,"
"Nasıl?"
"O ’nasıl’ senin kişiliğindir," diyor Özdemir Asaf ’Yuvarlağın Köşeleri’nde...


Diğer taraftan, "En büyük israflardan biri de nöron israfıdır." diyerek kafamızı imliyor sinirbilimci bir eğitmen. Sadece bedenimizi değil beynimizi, beynimizin gücü ve yaptığımız seçimlerin şekillendirdiği kişiliğimizi kendini yoklaması, sorgulaması adına bakıma almaya davet ediyor adeta.


Kişiliğin kısaca tanımını yapmak gerekirse: İnsanın deneyim, tecrübe ve tercihlerinden oluşan, onu diğer bireylerden ayıran davranış biçimlerinin tümüne "kişilik" diyebiliyoruz. Aynı zamanda karakterimizdir de. Sözler, eylemler, sözün ve eylemin birbiriyle örtüşmesi, karşılıklı uyumu karakterimizi, kişiliğimizi belirliyor. Eğer bu ikilide bir uyumsuzluk söz konusuysa insan beyhude çabalarda, kendini aldattığı oyunların içindedir. Üstelik yorucudur, çizginin ötesi ve berisinde oynanan bir seksek oyunu misali...


Karar verme yetilerimizin güçsüz kaldığı dönemlerde çoğumuza yabancı gelmeyen tanıdık bir oyun, hâldir bu aslında. Ancak uzadığında tehlike arz eder. İşte o tehlikeyi fark ettiğimizde bir tanıya ardından bir karara varmanın vâkti zamanı çoktan gelmiştir. Nöronlarımızı görmemiz olanaksız elbette fakat bence duymamız ve anlamamız mümkün. Yürüdüğümüz yolun yol mu yürüttüğümüz ilişkinin ilişki mi olduğunu anlamamız mümkün. Üstüne üstlük basiret, feraset ve muhakeme melekelerimiz... Hız ya da insan kaynaklı etkenlerin asla yok edemeyeceği kabiliyetlerdir bunlar. Demem o ki bir ’öz’ümüz varsa, etkeni ne ya da kim olursa olsun kimse bizi o ’öz’den ırayamaz. Bizi bize yabancılaştıramaz.


Aksi takdirde,

Eğer sürekli başkalarının çizdiği yoldan gideceksem nöronlarımın ne anlamı var?

Duyularımın, burnumun, burnumun aldığı kokunun ne meâli var?

Birebir kulaklarımla duymak, perdesiz ve şahit gerekmeksizin duymak, görmek, anlamak, düşünmek gibi sürekli sinyaller taşıyan devasa hücreli bir beyne sahip olmamın ne anlamı var?

Her kabın şeklini alacaksam omurgamın, her kafanın insanı olacaksam kafamın, kendime özgülüğümün, şahsiyetimin ne anlamı var?

Kağnı seyrinde ilerleyen bir düzeneğin tekeri olmaktansa bir çomak parçası olmak yeğdir bana. İşin aslı bu asla bir duraklama yahut yerinde sayma değil bilakis; keşfedilmiş, devinimine ve menziline odaklı, bütüne ve geleceğe hizmet eden, bulunduğum durum ve ortamdan daha sağlıklı bir çarkın dişlisi olmaya kendimi hazır hissetme hali, o çarka geçiştir.


Sizin ne ile hangi iş ile meşgul olduğunuzu herkesin bilmesine gerek yok. Siz, nöronlarınızı ne için kullanıp hangi amaç için etkinleştirdiğinizi bilin yeter.

Ben, kendimden alıyorum her emrini.




/ yüRekTen
İZLER 52. Sayı


Ph. r.t.