YEKTA GÜNGÖR ÖZDEN KİMDİR?
Sivas bağlantılı, yargıç ve öğretmen ağırlıklı bir ailenin çocuğu olarak 05.06.1932’de Tokat’ın Niksar İlçesi’nde doğmuştur. Babası öğretmen, annesi ev hanımı idi. İlk ve ortaokulu Niksar’da, liseyi Samsun, Tokat ve Kayseri’de okuduktan sonra Sivas’ta tamamlamış, 1956’da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirmiştir. Öğrencilik yıllarında Ankara Üniversitesi Talebe Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği ile Türkiye Milli Talebe Federasyonu Yayın Komisyonu Başkanlığı’na getirilmiş, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Karayolları Genel Müdürlüğü Personel Dairesi’nde çalışmıştır. 1956 yılında stajyer olarak katıldığı Ankara Barosu’nda değişik görevlerden sonra 1965-1966’da Genel Sekreterlik, 1972-1974’de Başkanlık, bu arada 13 yıl ortaokul öğretmenliğiyle yüksekokul öğretim görevliliği yapmıştır. Yedeksubaylığını 1958-1959’da İstanbul Boğazı Müstahkem Mevkii Komutanlığı Muharebe Bölüğü’nde yaptıktan sonra Cumhuriyet Senatosu’nda beş grubun oylarıyla 11.01.1992’de Anayasa Mahkemesi asıl üyeliğine seçilinceye değin avukatlık çalışmalarını bağımsız biçimde sürdürmüştür.1960-1961’de Türkiye Millî Gençlik Teşkilatı 2. Başkanlığı’nda bulunmuş, Ankara Türk Devrim Ocakları kurucuları arasında yer almış, Türkiye Barolar Birliği’nin kuruluş çalışmalarına katılmış, Türk Hukukçular Birliği Kurucu Genel Başkanı olmuştur. 02.03.1988’ de Anayasa Mahkemesi Başkanvekilliği’ne, 08.05.1991’de Anayasa Mahkemesi Başkanlığı’da 1. kez ,25.05.1995’de 2. kez Anayasa gereği 65 yaşını bitirdiği 01.01.1998’de emekli olduktan sonra da 08.06.1998’de Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı’na seçilmiştir.
1953’de, kuruluşunda Gençlik Kolları Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi olduğu CHP’den 1979 başında Başhukuk Danışmanı ve Yüksek Danışma Kurulu Üyesi iken ayrılmıştır. ODTÜ’nün de aralarında bulunduğu birçok kuruluşun ve tanınmış kişilerin avukatlığını üstlenmiştir.
Ulus, Barış, Ekspres gazetelerinde köşe yazarlığı yapmış, Cumhuriyet, Milliyet, Akşam ve Bugün gazeteleriyle Forum, Yankı, Noterler Birliği, Abece, Yeni Adalet, Devinim, Hukukçu, Sanat Çevresi, Mülkiyeliler Birliği, SSK, İş Bankası dergileriyle birçok Baro dergisinde demeç ve yazıları, başta Varlık, Türk Dili, Çağdaş Türk Dili, Kemalist Ülkü olmak üzere kimi sanat dergilerinde şiirleri yayımlanmıştır. 1947’ de Sivas-Ülke Gazetesi taşra muhabirliğinden sonraki yıllarda sekreterlik, yazı kurulu üyeliği, sorumlu müdürlüklerde bulunmuş, Vatan Gazetesi’ni mahkeme kararıyla bir yıl yönetmiştir.
1991-1995 yılları arasında Pos-Tel, Milli Prodüktivite, Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS), Demokrasi Kuşağı, Eğitim Dünyası, Amfora, Arena, Parlamentodan, İz, Panoroma, Fırtına, Hukukçu, Yeni Günaydın, Zaman, Türkiye, Orta Doğu, Tasvir, Yeni Yüzyıl gazeteleriyle Ressam Bedri BAYKAM’ın İç Manzaralar adlı sergi broşüründe kendisiyle yapılan röportajlar yayımlanmıştır. 1993-1996 yıllarında yerli ve yabancı radyo ve TV istasyonlarında yinelenen röportajları yer almıştır.1995-1996 yıllarında birçok gazete ve dergide yazıları yayımlanmıştır.
Türk Hukukçular Birliği’nin, Türk Hukuk ve Türkiye Felsefe Kurumları’nın, Atatürkçü Düşünce, Çağdaş Yaşamı Destekleme ve Dil Derneklerinin, Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu’nun, Öğretilebilir Çocukları Koruma, Acil Yardım Trafik Vakfı’nın ve kimi vakıfların üyesidir. Üniversitelerde, Barolarda, Hukuk ve Eğitim Kurumlarında, ilerici derneklerde çağrılar üzerine yönetici ve konuşmacı olarak bilimsel toplantılara katılıp konferanslar vererek ya da açış konuşmaları yaparak Türk Devrimi, Atatürk İlkeleri, Lâiklik, İnsan Hakları, Demokrasi, Hukuk Devleti, Yargı Bağımsızlığı, Yargıç Güvencesi, Anayasa Yargısı, Anayasa, Avukatlık, Barış, Dostluk ve özellikle hukuk konularında açıklamalar yapmakta, çabalarda bulunmuştur. Şimdi, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’nde “Anayasa Sorunları” dersini vermektir. Eşi emekli öğretmendir. Bir psikoloğ kızı, bir uzman hekim oğlu, ortaokul 2. sınıfta bir erkek torunu vardır.
3 Kasım 1953’de Atatürk’ün geçici kabrinden (Etnografya Müzesi) çıkarılışında bulunmuş, 4 Kasım 1953’de buradaki Gençlik Nöbeti’ni yönetmiş, 10 Kasım 1953’de Anıt-Kabir’e taşınma sırasında kortejin yöneticilerinin biri olduğu gibi Atatürk’ün gömülüşünde hazır bulunan on sivilden, yaşamda kalan tek kişidir. Yıldırım Beyazıt Alanı’ndaki Atatürk Heykeli’nin açılış törenini yönetmiş, ilk kez 10 Kasım 1960’da Anıt-Kabir’de okunan Gençlik Andı’nı yazmıştır. Avukatlık Yasası’ndaki Avukatlık Andı ile KKTC’nin Bağımsızlık Andı’nın da yazarıdır. Bestelenmiş şiirleri vardır.