İnsan siyah- beyaz fotoğraf tekniği gibi renkli fotoğrafa geçmemişti. Siyah- beyaz esaslı görüyordu.
İlkel görüş renksizdi. Hem gözleri ve zihni sentezde böyleydi hem de resimleri.
Renkli görmeleri çok sonraları olacaktı.
Eski Yunan vazoları modeli üzerinden anlatmağa çabalarsak.
İlk görmesi insanın renksizdir.
Yunan vazoları ve Etrüks vazolarında rastladığımız siyah fon üzerine beyaz figürlü resimler ve beyaz zemin üzerine siyah figürler söylemeğe çalıştığımız teoriye iyi numunedirler.
Ve ya fotoğrafların positif ile negatifleri .
İnsan önce karartıyla gece, görmeği mağara çağında geliştirmiş olmalıdır.
Sabahleyinse beyaz zeminli siyah figürasyonlu görmeği.
Karartılı ve ağartılı iki görme becerisini optik- zihin bağlamında geliştirdi. Sonra Yunan ve Etrüks vazolarında tatbikinde: Sanatlarda yapabildiğine inanabiliyoruz.
Renksiz görmedir bu.
İlk görmesi ve resmetmesi insanın valöriktir. Kolorik- renkli değildir.
Dokunmasıyla karartılı siyah zemin üzerine beyaz figür görmesi aralarında ilişki vardır.
Heykel ile başlayan sanat karatılı görmeği tetiklemiştir.
Bunun anlamı şudur: İnsan dokunmadan görmeye başlayamamıştır. Yakınında ki nesneleri karartı da seçerek görmüştür: Siyah zemin üzerine beyaz çizgilerle.
Sonra sonraları: Uzakları visual olarak beyaz zemin üzerinde siyah çizgilerle görmeği becermiştir.
Etrüks vazoları örnekleri ağartılı görmeği ispatlamağa örnek teşkil edebiliyor.
Yunan vazoları karartılı görmeğe resmetme sanatına örnektir.
Etrüks vazolarıysa ağartılı görmeğe resmetme sanatına örnek teşkil eder.
İnsanın görmesi bir kültürdür. Evrimsel psişik- fizik bir tarihtir.



yalçıner yılmaz
çanakkale
07-05-2021