“Andolsun, biz bu Kur’an’da, belki öğüt alıp-düşünürler diye, insanlar için her bir örnekten verdik. “ (Zümer Suresi 27. Ayet)
İnsan psikolojisi, siyaset, biyoloji, astronomi, sosyoloji, fıkıh… Kur’an, insanın düşünce hayatının her alanını kapsayacak temel bilgileri sinesinde barındırır ve insana her konuda yol gösterir. Düşünmek içinse anlamak gerekir. İnsan, kelimelerle düşünür; kelime haznesi kadar düşünür. İnsan, anlamını bilmediği kelimelerle düşünemez. Okuduğu ama anlamadığı kelimeler ve harfler düşünce dünyasını aydınlatmaz. Kur’an ayetleri, üzerinde düşünülmesi, öğüt alınması için Hz. Peygambere vahyedilmiştir.
Yüzlerce yıldır; âllim, evliya, mürşid bilinen müşrikler, kendilerine tabi olan insanlara Kur’an ile öğüt verdiler mi ve sevenlerini Kur’an ayetleriyle ıslah ettiler mi ve talebelerine, Kur’an ayetleri üzerinde düşünmeyi öğrettiler ve öğütledirler mi?
Sadece bu ayet bile, İslam tarihi üzerinde düşündüğümüz zaman bize öğretilenlerin doğru olmadığını gösterir.
Kur’an’a göre; düşünmeyi öğretmeyen bir insan düşünür/mütefekkir, âlim ve evliya olabilir mi?
Kur’an ayetleri üzerinde düşünmeyi ilke edinmeyecek, bunu bir ekol hâline getirmeyecek, Kur’an dersi yapmayacak; ama bu hataya düşenler mümin, âlim, evliya olacak öyle mi?
Gerçekten, Kur’an ayetleri üzerinde düşünmeye başladığınız zaman, Kur’an ayetleri üzerinde düşünmeyenlerin şirk içinde olduklarını görebilirsiniz. Ama gerçekten düşünüyorsanız görebilirsiniz. Düşünmeyenler ve Kur’an’daki İslâm’ı anladığını vehmedenler ise; Kur’an ayetleri üzerinde düşünmeyi kendine dert edenleri kavmiyetçilik, atacılık ve putçuluk hastalığı yüzünden aklamanın derdine düşer; onlara laf söyletmemek için didinir durur. Hâlbuki Müslümanın derdi dedesini, ebesini, ninesi, kavmini, atasını aklamak olmamalıdır. Mümin, Allah’ı yüceltir ve tesbih eder ve tarihe, tarihi şahsiyetlere, olaylara, olgulara, kavramlara, yaşadığı zamana Kur’an’dan bakar. Mümin düşünür. Mümin, gelenekçilerin istediği gibi düşünmeyene denir. Ve düşünmeyenleri, kalben sevenlerse, aynı onlar gibi şirk içindedirler. Yoksa, bir mümin şirk içindeki insanlara asla hüsnü zanla bakamaz.