Gazetelerde zaman zaman duyarlı insanlar tarafından çöpe atılan ekmeklerin fotoğrafları paylaşılarak ekmek israfına dikkat çekilmeye çalışılmakta ama nafile. Tabiki şehirlerimizin tamamında böyle değil, bazı il ve ilçelerimizde yerel yöneticiler, sivil toplum kuruluşları ekmek israfın önüne geçebilmek ve ekonomiye dolaylı olarak katkıda bulunmak için projeler hazırlayarak uygulamaya koymuşlar. Başkent Ankara’mızda ise ekmek israfının önüne geçilmesi yönünde gözle görülür yaygın bir uygulama yok. Belki oteller ve bazı büyük lokantalar artan ekmekleri hayvan barınaklarına vererek değerlendiriyordur ama israf sadece buralarda değil merkez ilçelerin mahallelerini gezin bayat ekmekler ya çöp kutularında yada bahçe duvarlarının demir parmaklarında asılı poşet torbaların içinde. Bu manzarada Başkent Ankara’mıza hiç yakışmıyor.



Haksızlık yapmamalıyım plastiklerin, kağıtların, metallerin, pillerin çöpe atılmaması için belli yerlere atık toplama konteynerleri koyarak daha güzel, temiz ve yaşanabilir şehir haline getirme çalışmaları taktirle karşılanmakta. Ancak bayat ekmeklerin toplanması ve değerlendirilmesi husunda bir çalışmanın içinde olmadıklarını görmekteyiz.

Oysa bundan iki-üç yıl önce Gaziantep’i ziyaretim esnasında görmüştüm; Şehitkamil Belediyesi bayat ekmek kutuları hazırlayarak apartmanların önlerine koymuş vatandaşlar bayat ekmeklerini bu kutulara koyuyor belediye çalışanlarıda günün belli saatlerinde bayat ekmekleri alarak ya hayvan barınaklarına yada hayvancılıkla uğraşan vatandaşlara ulaştırarak değerlendiriyorlarmış. Ayrıca bayat ekmek israfı engellemek için bayat ekmeklerden yapılabilinecek yemek, pasta ve tatlı tariflerini kitap haline getirmişler ve vatandaşlara kapı kapı dolaşarak ücretsiz olarak dağıtmışlar.

Bundan başka İzmir Aliağa’da gördüm Belediye bayat ekmek kutuları hazırlayarak şehrin muhtelif yerlerine koymuş burada da görevliler kutularda toplanan ekmekleri günlük alarak hayvan barınaklarına yada civarda besicilikle uğraşan vatandaşlara ulaştırıyorlarmış. Böylece hem israfın önüne geçiyorlar hemde ekonomiye katkıda bulunuyorlar.
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine göre, her yıl 1,5 milyarın üzerinde ekmek çöpe gidiyormuş. Bu çok büyük maddi kayıp. Yerel yöneticiler biran önce “Bayat Ekmek Kutuları” hazırlayarak ekmeklerin çöpe atılmasını önlemeli.
Bize düşen de tüketebileceğimiz kadar ekmek almalıyız, şayet yinede artan olursa çöpe atmamalıyız. Çünkü ekmek nimettir, yeri çöplük değildir.

ÖRNEK BİR HAREKET
Misafir olduğum İzmir’li dostlarımla Bayat Ekmek Kutularının üzerinde sohpet ederken bir başka güzel olayı anlattılar; Narlıdere’de bir kasap “Can Dostlara Askıda Kemik” kampanyası başlatarak bir çok sokak hayvanının karnının doyurulmasına vesile oluyormuş. Kasap sabah etleri sıyırdıktan sonra kemikleri çöpe atmak yerine ince ince kıyarak poşetlere koyup dışarıya koyduğu buz dolabına dolduruyor, buradan da hayvan severler veya hayvan sahipleri gelip ücretsiz olarak alıyorlarmış. Bu davranıştan etkilenen birçok kasap bu projeye katılarak güzel bir ortam oluşturmuşlar.

Fevzi GÜLTUNA