türkçe naısl bir dildir.
güzel lisandır diyen çok yazar bilirim...
nazım hikmet’ten sezai karakoç’a değin müsbet övgü serdeden fazlasıyladır.
ingilizce de güzel dildir.
fransızca da...
farsça da...
bu lisanların türkçe ile güzel lisan oldukları doğrudur...
ve ortak yanları hepsinin?..
imperya lisanlar olmalarıdır.
güzel olan imperya kurmamış lisanlar vardır.
çingene lisanları... yahudilerin lisanları.
imperya yaratarak lisan güzelleştiren toplumlar lisanlarına güzelliği devşirmiştirler.
imperyalarının cemiyetlerinden...
türklerin imperya devletler kurdukları fazlasıyla mekanlar olmuştur.
ingilizler bizim gitmediğimiz avustralya kıtasıyla bunu bizden artık yapmıştır.
ingilizlerin imperyal- imparatorluk lisan ve kültürleri... tamamen imparatorluklarının semeresi mahsulüdür.
bize gelince de vaziyet değişmez.
türkçe hun, uygurdan başlar; özeği budur...hintçeden... moğolcadan... balkan lisanlarından... arapçadan.. farsçadan... bizans-roma lisanlarından... antik yunan lisanlarından... kafkasya lisanlarından... orta-doğu lisanlarından... mağrip lisanları... ve bosna-hersek avrupa lisanları... ile devam ettirilebilir.
türkçe imparatorluk lisanıdır... uzun zaman periyodunda yaranmış... ve hep devlet dili olmuş denir.
o sözün düzü: imparatorluklar lisanı olmasıdır: türkçenin.
ingilizlerin model olarak bize yakın görmüşümdür hep.
biz dil dözümlü kültür sorunu yaşıyoruz.
ingilizler benzer modeldir... belki tuhaf karşılanacaktır.
ingilizler kuzeyden gelmiş adaya yerleşmiştir...
ruslar, türkler ve almanlar kuzey mahreçlidir... güneye inerek semavi dinler yahut başka toplum-tarihler’le karşılaşmıştır.
ruslar... ingilizler... türkler... model benzerliklerinden dolayı ciddi rekabet sorunu yaşarlar aralarında.
üçüde imperyatif tarih ve kültür yaratmıştır.
üçünün de lisanları imperyalarının coğrafyalarından yaranmıştır.
netice olarak bu yazı tez dahi olsun istemem... bir iddia belki.
bu iddia mekanizm’e gider mi... choamsky’nin bir teorisi vardı... dil üretimsel mekaniği... onu okşamasın da.