Panama ve Süveyş kanalları ile ilgili yazı..
Onların nitelikleri,
Özellikleri ile ilgili..
Meraktan daha doğrusu..
Nedir,
Niçin açılmıştır,
Hangi dönem faaliyete geçmiştir bu gibi sorulara cevap aramaktan kaynaklı..
………………………………………..

Süveyş Panama’dan daha önce açılmış..
Yıl 1869..
Panama ise 1914..
Biri iki denizi birleştiriyor..
Diğeri ise iki okyanusu..
Kızıldeniz ve Akdeniz..
Büyük Okyanus ile Atlas Okyanus’u..
………………………………………..

Kolay olmuyor tabi..
Yıllar sürüyor..
Nice emek sarfediliyor..
Sayısız insan hayatını kaybediyor..
………………………………………..

Ancak tamamlandığında önemli bir işlevi görüyor..
Mühim bir fonksiyonu yerine getiriyor..
Yük daha kolay taşınıyor..
Maliyetler en aza indiriliyor..
Zamandan tasarruf sağlanıyor..
…………………………………………

Panama yapılmazdan evvel Newyork Sanfrancisko arası yirmi iki saatlik yol..
Bu sayede dokuz buçuk saata iniyor..
Süre yarı yarıya azalıyor..
Neredeyse bir gün kazanılıyor..
……………………………………..

İhtiyacın yüz elli yıl önce görülmesi ilginç..
O günün bakış açısıyla..
Düşüncesiyle..
Yapımındaki teknolojisiyle..
Projesiyle..
Mühendisi işçisiyle..
…………………………………..

Hangi imkanla..
Hangi kaynakla..
Üç yüz kilometreyi aşan bir kanal inşaatına kalkışılır..
Tamamlanır..
Hizmete açılır..
………………………………………..

Belki anlayamadığımız bir çok neden vardır bunda..
İlk akla gelen ticaret olabilir ama başka başka şeyler de etkilidir mutlak..
Mesela sevkiyat..
Askeri harekat..
Bölgede sağlanacak hakimiyet..
İngilizler süper güç zaten o dönem..
Oradan nereye açılınır..
Nereye intikal edilir..
Nereye çıkarma yapılır..
Onun için denilir ya üzerine güneş batmayan imparatorluk diye..
Hakimiyet alanının genişliği vurgulanır bu sözle İngilizler’in..
Panama’da ise Amerika süper güç..
Süper ya da süperliğe aday..
Etkin güç..
Dengeleyici güç..
O dönemde imkan da oluşmuş durumda kaynak da..
Teknolojik destek de..
………………………………….

Yani çok yönlü bir iş bu..
İhtiyaç ama farklı nedenleden..
Başka başka sebeplerden.
Bilmediğimiz,
Anlamadığımız çoğu hususlardan..





18.05.2016
Kemal GÜL