Mana Asılda

Asalet, asıldan geliyor.
Esas olmayan, asil olmuyor.
Taklit aslı tam vermiyor. Yani her şey kendi hakikati ve anlamı ile değer kazanıyor.
Duygular, hevesler, hisler, sevgi ve aşk; hepsi asıl ise asildir.
Benzemek suç olmasa da; mümkün mü, asıla tam benzemek.
Asılın kıymetini bilene, benzeri yeter mi?
Asalette, nispi değil mi? "Her şeyin daha güzeli oldukça çirkindi". Evet, mutlak güzellik sadece O’nda görünür.
O’na nispeten her şeyin daha güzeli de çirkin düşer.

“Yunus bir söz söyledin, hiç bir söze benzemez
Münafıklar yüzünden örttün mana yüzünü” Yunus Emre

“Şimd’üçbuçuk okuyan derin Danışman olur” Yunus Emre

“Ey kend’özün bilmeyen söz manisin bulmayan
Hak varlığın istersen, Us ilm ile Kurandadır” Yunus Emre

“Tehi görme kimseyi hiç kimsene boş değil” Yunus Emre

“Sa’d benem said benem Yunus dahi benimledir
İlm-i ledundur ustadım ol esrarı duyan benem” Yunus Emre


“Ey sözlerin aslın bilen, gel de bu söz kandan gelir
Söz aslını anlamayan, sanır bu söz benden gelir
Söz karadan aktan değil, yazıp okumaktan değil
Bu yürüyen halktan değil, halık avazından gelir” Yunus Emre

“Hakikatin manisin şerh ile bilmediler
Erenler bu dirliği, riya dirilmediler
Hakikat bir denizdir, şeriattır gemisi
Çoklar gemiden çıkıp, denize dalmadılar

Bunlar gelip kapıya, şeriatta durdular
İçeri giribeni ne vardır bilmediler
Dört kitabı şerh eden, Asidir Hakikatte
Zira tefsir okuyup, Manisin bilmediler” Yunus Emre

“Evvel ADEM yanıldı, uçmakta buğday yedi” Yunus Emre

“Tehi görmen siz beni dost yüzün görüp geldim
Baki devr-i rüzgigar dost ile sürüp geldim
Oldur söyleyen dilde varlık dostundur kulda
Varlığım hep ol ilde ben bunda garip geldim” Yunus Emre

“Ben bir aceb ile geldim kimse halim bilmez benim
Ben söylerem ben dinlerem kimse dilim bilmez benim
Benim dilim kuş dilidir benim ilim dost ilidir
Ben bülbülem dost gülümdür bilin gülüm solmaz benim” Yunus Emre

“Bir kez gönül yıktın ise
Bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi
Elin yüzün yumaz değil” Yunus Emre

Elini yüzünü usulüne uygun yıkamakla aptes aldığını sananlara güzel seslenmiş Yunus.

“Dört kitabın manisi, bellidir bir elif te
Sen elif dersin hoca, manisi ne demektir” Yunus Emre

Manasını bilmeden okunan kitabı neyleyim? Riyadan başka ne kazandırır?

“Yunus der ki Ey hoca
Gerekse var bin Hacca
Hepisinden iyice
Bir gönüle girmektir” Yunus Emre

Nereden geldiği belli olmayan servet ile hacca gidenlere ve geldiklerinde kendini kurtardığını sananlara seslenmiş.

“Müslümanlar zamane yatlı oldu
Helal yenmez, haram kıymetli oldu
Fakirler miskinlikten çekti elin
Gönüller yıkıben heybetli oldu

Peygamber yerine geçen hocalar
Bu halkın başına zahmetli oldu” Yunus Emre

Yoruma ne gerek!

“Ak sakallı pir hoca, bilemez hali nice
Emek vermesin hacca, bir gönül yıkar ise” Yunus Emre

“La şerike okursun, sonra şerik katarsın” Yunus Emre

“Ondan haber ver bana, ha kitaptan ötersin” Yunus Emre

Papağan gibi kitaptan ezber kusma da Allah’tan bahset diyor.

“İlim okumaktan gerek kendözünü bilmektir
Kendözünü bilmezsen bir hayvandan betersin
Kılarsın riya namaz, günahın çok hayrın az
Dinle neye varır söz, Cehennemde bitersin” Yunus Emre

“BELKIS ile SÜLEYMAN aşka düştü bir zaman
İsteyip bulmadılar bu derdin dermanını
Gökteki HARUT MARUT, Aşk için indi yere
Zühre yüzün görünce unuttu rahmanını” Yunus Emre

Harut ve Marut kuranda geçer. İnsanlara sihir öğrettiler.

“Din umillet sorar isen, aşıklara din ne hacet” Yunus Emre

“Bir sinek bir kartalı salladı urdu yere
Yalan değil gerçektir ben de gördüm tozunu” Yunus Emre

Hafife aldıkları, aşağıladıkları tarafından yıkılırlar!

“Gözsüze fısıldadım sağır sözüm işitmiş
Dilsiz çağırıp söyler dilimdeki sözümü” Yunus Emre



Son tahlilde; her sözün temsil ettiği çok mana vardır. Sözler manası için kullanılır. Sözde değil özde olmak gerek. Söze değil öze bakmalı.

Asil

Anlatılamaz!

Sevdayla dolaşırken papatyaların arasında,
Gözüne ta uzaklardan ilişir narin bir gül.
Asil…
Binlerce çiçek arasından
Bilirsin onu kokusundan.

Bilinmez insanın aslı,
Asalet yüreklerde saklı.

Asil alçalmaz asla.
Çiçeğin asili gül,
Bunun farkında ki bülbül,
Feryat, figan ediyor.

Ahmet Bektaş


Alıntılar:
w3.gazi.edu.tr/~ertan/yunusca.html
Teşekkür ederim.